.jpg)
Αγγελική Παπαμιλτιάδου
Μπορεί η Αμερικανική κυβέρνηση και η ΕΕ να πανηγυρίζουν για το πόσο «εύκολα» εγκρίθηκαν τα κονδύλια βοηθείας για την Ουκρανία και το Ισραήλ από το Κογκρέσο, ανεπισήμως όμως, όλοι οι αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού γνωρίζουν πολύ καλά ότι εάν δεν υπήρχε ο παρονομαστής που ονομάζεται Ιράν, η βοήθεια δύσκολα θα περνούσε.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην εαρινή του Σύνοδο εξέπεμψε σήμα κινδύνου ότι μια παρατεταμένη ανάφλεξη ή έστω αβεβαιότητα στο Ιράν θα προκαλούσε «ripple effects» σε όλο τον κόσμο και θα πλήγωνε περαιτέρω την παγκόσμια ανάπτυξη, που ήδη βάλλεται από τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία.
Το ποσό που ακούστηκε από τα χείλη της επικεφαλής του ΔΝΤ, Κ. Γκεοργκιεβα, προκαλεί ρίγη: Η Ουκρανία, μόνο για φέτος θα χρειαστεί επιπλέον βοήθεια στον προϋπολογισμό της ύψους 42 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το ποσό αναμένεται να αυξάνεται με τον χρόνο και για όσο διαρκεί ο πόλεμος. Και αφορά τα λειτουργικά έξοδα. Η συνολική βοήθεια έχει φθάσει τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η Ουκρανία είναι ανοικτή πληγή και για πολλούς πλέον βαρίδι. Τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην ΕΕ κάποιοι αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ουκρανία εις βάρος των δικών τους αναγκών.
Η Κ. Γκεοργκίεβα συνόψισε την κατάσταση ως εξής : «Ο κόσμος έχει αντιμετωπίσει πολλαπλά σοκ – την πανδημία, την κρίση κόστους ζωής, τον πόλεμο και τις κλιματικές καταστροφές. Η δεκαετία του '20 ήταν ήδη μια ταραχώδης δεκαετία. Οι χώρες είχαν ενεργήσει για να μετριάσουν τον αντίκτυπο των σοκ των τελευταίων τεσσάρων ετών, αλλά τώρα ήταν καιρός να ξαναχτιστούν τα αποθέματα ασφαλείας. Ο δημοσιονομικός περιορισμός γίνεται πιο σημαντικός. Οι χώρες πρέπει να ξαναχτίσουν τη δημοσιονομική τους ανθεκτικότητα για να είναι έτοιμες για το επόμενο σοκ».
Ώρα για κατάπαυση του πυρός
Πληροφορίες του Euro2day.gr, τόσο από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ όσο και από την Ουάσιγκτον αναφέρουν ότι το τοπίο δυσκολεύει πολύ. Και ότι ίσως είναι ώρα να ασκηθούν πιέσεις για κατάπαυση πυρός και έναρξη συνομιλιών.
Τα δύο «αγκάθια» είναι ο Β. Ζελενσκι που δεν αποδέχεται οποιαδήποτε λύση δεν περιλαμβάνει επιστροφή στην προ πολεμική κατάσταση (θέση που χαρακτηρίζεται ως ουτοπική), και ο Β. Πούτιν που βλέπει ότι ο συνεχιζόμενος πόλεμος βλάπτει τις οικονομίες των ΗΠΑ και της ΕΕ, ενώ τα στρατεύματά του κερδίζουν έδαφος στο πεδίο της μάχης.
Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ
Στην πρόσφατη σύνοδο του ΝΑΤΟ ειπώθηκαν αλήθειες. Ο Έλληνας υπουργός οικονομικών Γ. Γεραπετρίτης συνόψισε την «αίσθηση» που έχουν σχεδόν όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πλέον. Ότι διατρέχουμε παγκοσμίως μια περίοδο στην οποία βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικές εχθροπραξίες που δημιουργούν «σημαντική ανασφάλεια στο παγκόσμιο στερέωμα». Δεν είναι πλέον μόνο η Ουκρανία.
Η οποία, όπως δήλωσε «αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα, το οποίο πρέπει να τύχει άμεσης διαχείρισης. Θα πρέπει όλα τα κράτη-μέλη να αξιολογήσουν τη δυνατότητα που έχουν να προσφέρουν βοήθεια στην Ουκρανία, ιδιαίτερα στην παρούσα φάση, όπου η επιθετικότητα της Ρωσίας τείνει να μεγιστοποιηθεί».
Όμως τόσο οι ΗΠΑ που βρίσκονται σε τροχιά πολύ κρίσιμων εκλογών, όσο και η ΕΕ που έχει αναγκαστεί να αναλάβει το βάρος της συνεχούς χρηματοδότησης της Ουκρανίας τόσο με κονδύλια, όσο και με οπλισμό, δείχνουν έντονα σημεία κόπωσης.
Και έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες, η ρητορική αναμένεται να αλλάξει. Από την αμέριστη και άνευ όρων βοήθεια γυρνάμε πλέον στην «ουσιαστική, χρήσιμη, αποτελεσματική βοήθεια προς την Ουκρανία». Η πρόσφατη έγκριση βοήθειας ήταν εφάπαξ (one off) λένε οι πηγές ώστε να εξαγοραστεί λίγος χρόνος και να μελετηθεί η κατάσταση στο Ιράν.
Η πρόταση Στόλτενμπεργκ
Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ αντιλαμβανόμενος τόσο την κατάσταση στις ΗΠΑ όσο και την κόπωση της ΕΕ παρέθεσε μια πρόταση 5ετούς διάρκειας, βάση της οποίας θα μαζευτούν πόροι ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσω ενός μακρόπνοου μηχανισμού παροχής βοήθειας που θα είναι παγκόσμιας εμβέλειας και θα στηρίζεται σε δωρήτριες χώρες.
Εκ πρώτης όψεως, φαίνεται πως γίνεται προσπάθεια η συγκέντρωσης κονδυλίων και ο συντονισμός αποφάσεων και αποστολής βοήθειας να μεταφερθεί από την Ουάσιγκτον και το Ramstein Group (UDCG) , στο ΝΑΤΟ. Στόχος, να «ανεξαρτητοποιηθούν» οι αποφάσεις από τυχόν αλλαγές στην πολιτική ή αλλαγές κυβερνήσεων στις χώρες που τώρα λαμβάνουν τις αποφάσεις.
Εκ πρώτοις τρομάζει το σενάριο ο πόλεμος αυτός να συνεχιστεί για άλλα πέντε χρόνια. Όμως το «κλειδί» βρίσκεται στο γεγονός ότι εάν αυτό το Ταμείο συσταθεί τότε, όπως ανέφεραν στο Euro2day.gr καλά πληροφορημένες πηγές, θα αφορά ένα χρονικό ορίζοντα που περιλαμβάνει την λήξη του πολέμου και την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Με άλλα λόγια, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές θα δίνεται το «καρότο» στις χώρες που θα συμμετέχουν στο νέο ταμείο να συμμετέχουν και στην ανοικοδόμηση. Αυτό σημαίνει projects που αφορούν από το χτίσιμο σχολείων, σπιτιών, νοσοκομείων, δρόμων, σιδηροδρομικών δικτύων κλπ., μέχρι και την αποκατάσταση τηλεπικοινωνιών, στρατιωτικών δομών, δορυφορικών συνδέσεων κλπ. που θα είναι σε πλήρη συνάρτηση με το σχέδιο του ΝΑΤΟ καθώς η Ουκρανία θα είναι πλέον η πρώτη χώρα η οποία θα έχει σύνορα με μη περιοχές που ελέγχει η Ρωσία και δεν είναι αναγνωρισμένες.
Αυτά τα projects λοιπόν, αναμένεται να τα αναλάβουν εταιρίες από τις χώρες που βάζουν το χέρι στην τσέπη προκειμένου να στείλουν βοήθεια στην Ουκρανία.
Στο τραπέζι και πάλι η τριχοτόμηση της Ουκρανίας
Για να περάσουμε όμως σε αυτό το στάδιο, πρέπει πρώτα να υπάρξει εν πρώτοις κατάπαυση του πυρός, μετά διαπραγμάτευση και λήξη πολέμου και στο τέλος λύση αποδεκτή από όλα τα μέρη, συμπεριλαμβανομένης και της Ρωσίας.
Καλά πληροφορημένες διπλωματικές πηγές, που προέρχονται από τα κέντρα των αποφάσεων, ανέφεραν εδώ και καιρό στο Euro2day.gr ότι υπάρχει σχέδιο τριχοτόμησης της Ουκρανίας το οποίο συζητήθηκε πέρυσι, μπήκε στο συρτάρι για να ξαναβγεί τώρα. Πάντα πίσω από τις κλειστές πόρτες. Το σχέδιο συζητήθηκε και στην συνάντηση της πολύφημης λέσχης Bilderberg το Μάιο του 2023 και αναμένεται να ξανασυζητηθεί στην επόμενη συνάντηση της σε ένα μήνα από τώρα. Για να προχωρήσει το σχέδιο πρέπει πρώτα να υπάρξει παραδοχή από όλα τα εμπλεκόμενα μέλη ότι η Ουκρανία στην προ πολέμου μορφή της δεν θα υπάρχει.
Από την μία έχουμε τον σχεδιασμό της Μόσχας για πλήρη διάλυση της Ουκρανίας όπως την ξέραμε και την απορρόφηση όλων των Ανατολικών και Νοτίων περιοχών που έχει καταλάβει η Ρωσία. Υπό αυτή την ομπρέλα, σύμφωνα με πληροφορίες από την Μόσχα, ο Β. Πούτιν θα ανοίξει διόδους για όσους Ουκρανούς δεν επιθυμούν να λέγονται Ρώσοι, να μεταναστεύσουν στις δυτικές περιοχές της Ουκρανίας. Και αυτό γιατί ο Βλαντιμίρ Πούτιν επιθυμεί να ανασυνθέσει την πληθυσμιακή κατάσταση των περιοχών που έχει καταλάβει και να επιβάλει την ρωσική γλώσσα και «πατριωτικό αίσθημα».
Η Μόσχα υπολογίζει ότι αριθμός των εκτοπισμένων και των μεταναστών θα μπορούσε να είναι γύρω στα 20 εκατομμύρια που θα μετακινηθούν προς δυσμάς.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η προσάρτηση των περιοχών στη Ρωσία δεν θα είναι πλήρης. Αντ αυτού οι περιοχές αυτές θα αποτελούν και ξεχωριστά τμήματα, με ένα κεντρικό πυρήνα που θα αποτελέσει ένα συμμαχικό «κράτος» με την Ρωσία. Θα αποτελεί ένα ανάχωμα δηλαδή μεταξύ Δύσης και Ρωσίας.
Από την άλλη πλευρά, η Δύση φαίνεται πως καταλαβαίνει πλήρως πως όσο διαρκεί ο πόλεμος, η τριχοτόμηση μοιάζει να γίνεται τετελεσμένο γεγονός. Το ζήτημα είναι πώς και πότε θα αλλάξει η παρούσα ρητορική με την realpolitik.
Φαίνεται ότι ο χρονικός ορίζοντας των εξελίξεων παραμένει το τέλος του 2024 δηλαδή μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ήταν το χρονικό διάστημα που έδιναν εξαρχής οι Ρώσοι στρατιωτικοί.
Πηγές του ΝΑΤΟ αναφέρουν ότι συζητείται μεν σχέδιο τριχοτόμησης κεκλεισμένων των θυρών όμως η λογική της Δύσης είναι η εξής: Οι περιοχές που κατέλαβαν οι Ρώσοι θα παραμείνουν «νεκρές και μη αναγνωρισμένες». Μια λωρίδα της κεντρικής Ουκρανία θα είναι μεν υπό ουκρανικό έλεγχο αλλά θα αποτελεί αποκρατικοποιημένη ζώνη και το δυτικό κομμάτι θα αποτελέσει ουσιαστικά την νέα αναγνωρισμένη Ουκρανία.
Προς το παρόν το σχέδιο αυτό αποτελεί αντικείμενο συζήτησης σε διάφορα think tanks κεκλεισμένων των θυρών. Η επίσημη ρητορική της Δύσης παραμένει στη γραμμή ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να στηριχθεί η Ουκρανία διότι αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διακύβευση η βασική αξία πάνω στην οποία στηρίχθηκε όχι μόνο το ΝΑΤΟ, αλλά και η παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφαλείας. Δηλαδή η πιστή εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, η πίστη στην τήρηση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας.
