Η Φραγκίσκα Μεγαλούδη έζησε στη Βόρεια Κορέα δύο χρόνια, το 2013 και το 2014. Δούλευε στο IRIN, στην Μπανγκόκ, στο δημοσιογραφικό πρακτορείο του ΟΗΕ. Ο πατέρας του γιου της ήταν ήδη στη Βόρεια Κορέα με τον ΟΗΕ, οπότε ήταν ευκαιρία, όπως λέει, να πάει κι αυτή με την οικογενειακή βίζα. Αρχικά δούλευε εξ αποστάσεως από το σπίτι στην ΠιονγκΓιανγκ, αλλά αργότερα βρήκε δουλειά ως σύμβουλος σε ανθρωπιστικά προγράμματα ΜΚΟ και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Αυτό της επέτρεπε να ταξιδεύει αρκετά και να βλέπει τη χώρα. Τη Βόρεια Κορέα των 25.000.000 ανθρώπων. Τη χώρα που τα δυτικά μμε έχουν «δαιμονοποιήσει» τόσο, όσο και «γελοιοποιήσει». Αυτός ήταν και ο λόγος που έγραψε το βιβλίο «Στη Χώρα των Κιμ – Δυο χρόνια στη Βόρεια Κορέα» (εκδόσεις Εντύποις). Να βοηθήσει στην κατανόηση αυτού του λαού, στη διάκριση αλήθειας και ψέμματος…
Η Φραγκίσκα Μεγαλούδη μιλάει στο Tvxs.gr για την εμπειρία της και αποδομεί τους μύθους
Η χώρα του Κιμ είναι τελικά μια χώρα φαινόμενο;
Φαινόμενο δεν θα την έλεγα, αν και αυτήν την εικόνα δίνουνε. Είναι μια χώρα διαφορετική από αυτό που νομίζουμε. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Δεν είναι ούτε ο σοσιαλιστικός παράδεισος, ούτε κορεάτικο Γκούλαγκ. Είναι μια χώρα που έχει κάποια προβλήματα, είναι χρόνια απομονωμένη. Είναι μια χώρα που υφίσταται και αντιμετωπίζει οικονομικές κυρώσεις από το 1990, οι οποίες την έχουνε «πνίξει». Κυρώσεις που αποσκοπούν στην αλλαγή του καθεστώτος και σε τίποτε περισσότερο από αυτό. Δεν έχουν καμία σχέση οι κυρώσεις με ανθρώπινα δικαιώματα, για παράδειγμα. Επίσης είναι μια χώρα με πολύ κακή δημοσιότητα και με φήμες, οι οποίες στο 80% δεν είναι αληθινές.
Οι κυρώσεις όμως επιβάλλονται και για το πυρηνικό πρόγραμμα που η χώρα συνεχίζει να αναπτύσσει…
Η χώρα επικαλείται ότι το έχει ανάγκη για ανάπτυξη για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κι ως ένα βαθμό ισχύει. Επίσης για την στρατηγική της αποτροπής, με τη λογική ότι «εγώ δεν επιτίθεμαι, αλλά εσύ αν επιτεθείς θα πάθεις αυτό». Από την άλλη βέβαια, είμαι σίγουρη ότι εάν δεν είχαν πυρηνικά, θα είχαν την τύχη του Σαντάμ και του Καντάφι. Οι κυρώσεις δεν επηρεάζουν το πυρηνικό πρόγραμμα και δεν νομίζω ότι αποσκοπούν εκεί. Ελπίζουν ότι όσο «πνίγουν» το λαό, θα προκληθεί αναταραχή και αλλαγή καθεστώτος. Οι κυρώσεις είναι στην ουσία πολιτικές. Αδιαφορούν για τα πυρηνικά και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αν νοιάζονταν, δεν θα άφηναν τη Σαουδική Αραβία να έχει την έδρα του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Όλα αυτά τα περίεργα, κάπως σουρεαλιστικά που βλέπουμε είναι πραγματικότητα; Οι υπερβολικοί θρήνοι και αλαλαγμοί για το θάνατο του ηγέτη τους, οι μεγαλειώδεις παρελάσεις, κ.λπ.
Ναι αλλά είναι κυρίως εκδηλώσεις της κουλτούρας και της παράδοσης τους. Ο θρήνος για παράδειγμα είναι ευρέως διαδεδομένος και χαρακτηριστικός στην κουλτούρα της Ασίας. Τα ίδια συνέβησαν τα τελευταία χρόνια, παρόμοιες εκδηλώσεις και θρήνοι υπήρξανε στο θάνατο του βασιλιά της Ταϋλάνδης και στη Νότια Κορέα όταν πέθανε ο πρόεδρός τους. Η εικόνα προς τα έξω είναι πολύ διαστρεβλωμένη. Όλα αυτά έχουν να κάνουν και με την παράδοση του κουμφουκιανισμού, η οποία επιτάσσει απόλυτη υπακοή και σεβασμό στους μεγαλύτερους, τους ανώτερους κ.λπ., αντιμετωπίζοντας την κοινωνία σαν μια μεγάλη οικογένεια.
Ξέρουν ότι είναι παγκόσμιο ανέκδοτο; Ότι ο κόσμος γελάει μαζί τους;
Η κακή δημοσιότητα ενάντια στον ηγέτη τους αλλά και συνολικά στην εικόνα τους είναι γνωστή εκεί πέρα και τους συσπειρώνει. Συσπειρώνεται ο λαός, βλέποντας οι έξω να είναι εναντίον του. Πολλοί έχουν την άποψη ότι πολλές δυτικές χώρες έχουν θέμα με την Βόρειο Κορέα κα τη μισούν.
Υπάρχουν πολλοί μύθοι, ειδήσεις που αποδεικνύονται fake;
Πολλοί. Όπως η περίπτωση της «Πάρις Χίλτον της Βόρειας Κορέας», της Yeom ni Park η οποία πληρώνεται 20-40.000 δολάρια για κάθε τραγική ιστορία που θα πει, κι ας ήταν μόνο 8-9 ετων όταν έφυγε από τη χώρα. Υπάρχει κι ένα καταπληκτικό άρθρο της καθηγήτριας Song Ji Young, το In The Making of North Korean Defectors/activists που αναλύει πολύ καλά το θέμα αυτό.
Τον Ιούνιο του 2013, η διεθνής κοινότητα σοκαρίστηκε όταν έμαθε για την «εκτέλεση» της Hyon Song-wol, μιας διάσημης τραγουδίστριας από τη Βόρεια Κορέα. Η ιστορία αυτή τα είχε όλα: ταινίες πορνό στην Κίνα, παράνομους έρωτες, πάθη και ένα τραγικό θάνατο όταν η Ri Sol Jul, σύζυγος του βορειοκορεάτη ηγέτη, τυφλωμένη από τη ζήλια, απαίτησε από τον Kim να εκτελέσει την τραγουδίστρια. Την εποχή της «εκτέλεσης» ζούσα ακόμα στη Βόρεια Κορέα. Λίγο καιρό πριν, στις 8 Μαρτίου, η κυβέρνηση είχε καλέσει όλη τη διεθνή κοινότητα της Πιονγκ Γιανγκ, να παρακολουθήσουμε μια συναυλία με αφορμή τη Μέρα της Γυναίκας. Η Hyon Song -wol, τραγούδησε στην εκδήλωση και όπως όλοι μπορέσαμε να διαπιστώσουμε, ήταν σε προχωρημένη εγκυμοσύνη. Τρεις μήνες μετά, τα διεθνή μέσα αναφέρουν την εκτέλεση της. Για να γίνει η ιστορία ακόμα πιο πειστική, ένας υψηλός αξιωματούχος από τη Νότια Κορέα δηλώνει ότι οι μυστικές υπηρεσίες της χώρας του γνωρίζουν ότι η εκτέλεση συνέβη. Είχα δημόσια πει τότε, ότι η εκτέλεση δεν έγινε. Κανένας δημοσιογράφος δεν ανέφερε την εγκυμοσύνη της τραγουδίστριας –κάτι που θα ήταν πολύ δραματικό για να ξεφύγει από τα δημοσιογραφικά λαγωνικά. Ενα χρόνο αργότερα η τραγουδίστρια, εμφανίστηκε ζωντανή και υγιής στην κρατική τηλεόραση φορώντας περήφανη τα διακριτικά του υψηλόβαθμου στρατιωτικού.
Οταν ο Κιμ Γιονγκ Ουν, δεν εμφανίστηκε για 3 εβδομάδες στην κρατική τηλεόραση, λόγω προβλημάτων υγείας, τα διεθνή μέσα ξεπέρασαν τον εαυτό τους. Ανάμεσα σε εκατοντάδες θεωρίες συνωμοσίας, τελικά επικράτησε αυτή που υποστήριζε ότι ο Kim αρρώστησε επειδή «τρώει πολύ ελβετικό τυρί». Μάλιστα τοBBC βρήκε πρόθυμους γιατρούς να κάνουν διάγνωση της ασθένειας μελετώντας τις εμφανίσεις του βορειοκορεάτη ηγέτη στην κρατική τηλεόραση. Το ένοχο τυρί ήταν το «εμενταλ» και η ιστορία έγινε ακόμα μια φορά viral.
Ποιες είναι οι πηγές, πως παράγονται και διοχετεύονται οι ειδήσεις στη Β. Κορέα;
Επίσημα υπάρχει ένα κανάλι, το κρατικό. Η πληροφόρηση είναι ελεγχόμενη. Έχουν όμως γνώση και εικόνα του έξω κόσμου. Εξάλλου είναι πολλοί οι Βορεοκορεάτες που διασχίζουν τα σύνορα λόγω εμπορίου, επίσης όσοι μένουν κοντά στα σύνορα με την Κίνα έχουν και τα κινέζικα δίκτυα.
Υπάρχουν εκεί διεθνή πρακτορεία ειδήσεων;
Ναι. Υπάρχει το αμερικανικό Associated Press, το γαλλικό Agence France Press, το κινεζικό Xinhua, το ρωσικό. Τεράστια πρακτορεία ειδήσεων που στέλνουν ανταποκρίσεις, φωτογραφίες, υλικό. Και πολύ καλές ανταποκρίσεις μάλιστα, τις διαβάζω, είναι πολύ ισορροπημένες για το τι συμβαίνει στη χώρα.
Διαβάστε τη συνέχεια στο tvxs.gr
