Η Τουρκία υποχρεώθηκε σε αναδίπλωση μετά την απίστευτη νέα πρόκλησή της, αποσύροντας την έκδοση της ΝΟΤΑΜ Α0889/15, με την οποία (σε συνδυασμό με τη NAVTEX 201/15) δέσμευε μία τεράστια περιοχή στο Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο για ασκήσεις με πραγματικά πυρά από τις 2 Μαρτίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015, σε μία περιοχή από τη Σκύρο μέχρι τη Λήμνο.
Η Αγκυρα προχώρησε πριν από λίγο στην έκδοση διορθωτικών - ακυρωτικών ΝΟΤΑΜ (αγγελίες προς αεροναυτιλλομένους) που αποκαθιστούν, έστω προσωρινά, την τάξη πραγμάτων στην περιοχή.
Σημειώνεται ότι η χθεσινή τουρκική κίνηση φέρεται να έχει προκαλέσει έντονη δυσφορία και στο ΝΑΤΟ, ενισχύοντας τις ελληνικές θέσεις, πέραν των εντονότατων διαβημάτων διαμαρτυρίας από την Αθήνα.
Αμέσως μόλι έγινε γνωστή η αναδίπλωση της Αγκυρας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γ. Σακελλαρίδηςμ εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση, εξαπολύοντας τα βέλη του τόσο κατά της τουρκικής πλευρά όσο και κατά του Αντώνη Σαμαρά:
«Η απόσυρση της NOTAM, με την οποία η Τουρκία δέσμευε μία μεγάλη περιοχή του Αιγαίου για στρατιωτικές ασκήσεις μέχρι το τέλος του χρόνου, αποδεικνύει ότι η αποτελεσματική διπλωματία γίνεται αθόρυβα, χωρίς τυμπανοκρουσίες, αλλά με αποφασιστικότητα και σχέδιο.
Η βιασύνη του κ. Σαμαρά να ζητήσει σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, ελάχιστες ώρες πριν τελεσφορήσει η ελληνική διπλωματία και αποσυρθεί η τουρκική ΝΟΤΑΜ, τον εκθέτει. Μεγάλη εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι ο αρχηγός της αξιωματική αντιπολίτευσης ζήτησε ενημέρωση απευθείας από τη στρατιωτική ηγεσία και όχι από την πολιτική. Κάποιος που ήταν μέχρι πριν έναν μήνα Πρωθυπουργός θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικός σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής».
Το χρονικό της αναδίπλωσης
Η τουρκική αναδίπλωση σημειώθηκε σε δύο διαδοχικές φάσεις: Λίγο μετά τις 11 το πρωί της Δευτέρας, οι Τούρκοι εξέδωσαν τη ΝΟΤΑΜ υπ' αριθμόν 0900/15 με την οποία αφαιρούσαν την Λήμνο από την περιοχή στην οποία σχεδίαζαν να εκτείνεται το πεδίο βολής τους στο Βόρειο Αιγαίο.
Με τη νέα ΝΟΤΑΜ, η Άγκυρα επιχείρησε να τροποποιήσει την προηγούμενη αγγελία 0889/15 για τη μονομερή δέσμευση μιας τεράστιας έκτασης στο βόρειο Αιγαίο και συγκεκριμένα ανάμεσα σε Σκύρο, Άγιο Ευστράτιο και Λήμνο προκειμένου η τουρκική πλευρά να προχωρήσει σε αεροπορικές ασκήσεις με πραγματικά πυρά.
Η νέα ΝΟΤΑΜ με αριθμό 0900/15, τροποποιούσε την αρχική αγγελία (0889/15 που εκδόθηκε στις 27 Φεβρουαρίου). Αυτό που άλλαζε είναι ότι οι Τούρκοι αφαιρούσαν την Λήμνο από την περιοχή που με το έτσι θέλω προσπάθησαν να μετατρέψουν σε πεδίο βολής για την πραγματοποίηση αεροπορικών ασκήσεων.
Αμεση ήταν και η απάντηση της Αθήνας: Μετά την πρώτη τροποποίηση της αρχικής ΝΟΤΑΜ, η Αθήνα απάντησε με την υπ' αριθμόν 421 νέα ελληνική ΝΟΤΑΜ. Η τουρκική αγγελία 0900 χαρακτηριζόταν «null and void» δηλαδή άκυρη και χωρίς καμία αξία. Κι αυτό διότι μπορεί οι Τούρκοι να είχαν αφαιρέσει τη Λήμνο από το σχεδιασμό για τη δημιουργία του πεδίου βολής, όμως η δεσμευμένη περιοχή συνέχισε να συμπεριλαμβάνει περιοχές εντός της ελληνικής χωρικής θάλασσας και τμήματα του εθνικού εναέριου χώρου, γεγονός που σχεδόν υποχρέωνε την Αθήνα να αντιδράσει με τη μεγαλύτερη δυνατή ένταση στην τουρκική πρόκληση.
Κατόπιν τούτου, η τουρκική πλευρά οδηγήθηκε στην απόφαση να ανακαλέσει και τη διορθωτική ΝΟΤΑΜ 0900/15 αποσύροντας -τουλάχιστον προσωρινά- το σχεδιασμό για δημιουργία ενός μόνιμου πεδίου βολής στην καρδιά του Αιγαίου και μέσα στο FIR Αθηνών. Η νέα ΝΟΤΑΜ υπ' αριθμόν 0904/15 ακυρώνει την αγγελία 0900 που δέσμευε την περιοχή μεταξύ Λήμνου και Σκύρου για τη δημιουργία πεδίου βολής.
Η απίστευτη πρόκληση και η αντίδραση της Αθήνας
Η Τουρκία αποσκοπούσε με την πρόκλησή της να έχει πεδίο βολής από τη Σκύρο μέχρι τη Λήμνο, "κόβοντας" το Αιγαίο στη μέση και δεσμεύοντας σημαντικό τμήμα του εθνικού εναέριου χώρου ακόμα και πάνω από ελληνικό έδαφος.
Πρόκειται για σοβαρότατη παραβίαση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και το υπουργείο κινείται για να ακυρωθεί η τουρκική αυτή πρόκληση. Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη κλιμάκωση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που έρχεται σε συνέχεια των παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου που κάνουν κάθε μέρα οι Τούρκοι. Αλλά και των προηγούμενων προκλήσεων με τις έρευνες του «Μπαρμπαρός» στα κυπριακά ύδατα.
Η κυβέρνηση, μετά από συνεννόηση του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα και του υπουργό Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, προέβη σε εντονότατα διαβήματα στην ΕΕ, το ΝΑΤΟ, τον ICAO και τον ΟΗΕ.
Το βράδυ της Κυριακής, επιδόθηκε η απορριπτική απάντηση και στην Άγκυρα και μάλιστα σε υψηλούς τόνους, όπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές.
Όπως επισημαίνεται από την Αθήνα, η Τουρκία:
Δεσμεύει εξ ολοκλήρου μια τεράστια περιοχή του ελληνικού FIR, όπου μόνο η Ελλάδα έχει δικαίωμα να εκδίδει ΝΟΤΑΜ.
Συνήθως η Τουρκία δέσμευε περιοχές για μικρό χρονικό διάστημα, τώρα όμως ο χρονικός ορίζοντας, μέχρι τις 31-12- 2015 είναι πρωτοφανής.
Η χάραξη του πεδίου βολής αποκόπτει το βόρειο από το νότιο Αιγαίο
Η χάραξη επηρεάζει καθοριστικά τους αεροδιαδρόμους g-33 και N -130 δημιουργώντας προβλήματα ή και κινδύνους στις αερομεταφορές.
Η καταληκτική γραμμή χάραξης, δεν περνά μόνο από διεθνή εναέριο χώρο και διεθνή ύδατα, αλλά και από εθνικό εναέριο χώρο και εθνικά χωρικά ύδατα, αλλά κυρίως συμπεριλαμβάνει έδαφος της Λήμνου. Πρακτικά αυτό σημαίνει απειλή πολέμου, γιατί αν δεν πρόκειται περί αβλεψίας των Τούρκων η απειλή είναι ιδιαζόντως μεγάλη. Γιατί θεωρητικά τμήμα του εδάφους, νοτιοανατολικά της Λήμνου , μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πεδίο βολής, για τα τουρκικά αεροσκάφη.
Παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο.
