Για σοβαρότατους κινδύνους από τα μικροσωματίδια, που προέρχονται από την καύση τζακιών, θερμαστρών στερεών καυσίμων και βιομάζας, προειδοποιούν τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Υγείας, ενώ έρευνα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου αποδεικνύει ότι ο κίνδυνος είναι τεράστιος για τα μικρά παιδιά.
Σε πολύ υψηλά επίπεδα κυμάνθηκαν τα Χριστούγεννα τα αιωρούμενα σωματίδια ΑΣ10 στην ατμόσφαιρα της Αττικής. Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, τα μικροσωματίδια ξεπέρασαν το όριο ασφαλείας των 100 μg/m3 για το 24ωρο της 24ης Δεκεμβρίου με 123μg/m3 στον Πειραιά, 107 μg/m3 στο κέντρο της Αθήνας και 108 μg/m3 στο Μαρούσι.
Τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Υγείας συνιστούν στους πολίτες να αποφύγουν τη χρήσης τζακιών, θερμαστρών στερεών καυσίμων και θερμαστρών βιομάζας και τους “παρακαλούν θερμά” για τη θετική τους ανταπόκριση στις συστάσεις αυτές ώστε να συνεισφέρουν στην προστασία της υγείας όλων.
Οι αρμόδιες Υπηρεσίες παρακολουθούν την εξέλιξη των τιμών των συγκεντρώσεων των αιωρούμενων σωματιδίων σε 24ωρη βάση και θα προβούν σε νεότερη ανακοίνωση, εφόσον υπάρχει αξιόλογη μεταβολή.
Οι κίνδυνοι
Τον μεγάλο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία από την αιθαλομίχλη καταδεικνύει επιστημονική έρευνα που πραγματοποίησε επιστημονική ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα, εξαιτίας της εισπνοής πολυαρωματικών υδρογονανθράκων, οι οποίοι προσροφώνται στα αιωρούμενα σωματίδια (βασικό συστατικό της αιθαλομίχλης) είναι μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο κίνδυνο που προέρχεται από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων.
Μεγαλύτερο κίνδυνο, σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο της έρευνας, αναπληρωτή καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής κ. Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διατρέχουν ιδιαίτερα τα παιδιά έως δύο ετών, τα οποία εκτίθενται σε αυτά τα σωματίδια, 5 με 7 φορές περισσότερο από τους ενηλίκους.
Οι μετρήσεις που έγιναν στη Θεσσαλονίκη την περίοδο 2012 – 2013 έδειξαν ότι οι συγκεντρώσεις σωματιδίων που εκπέμπονται κατά την καύση βιομάζας για θέρμανση σε τζάκια και σόμπες, στη διάρκεια του χειμώνα, είναι υψηλότερες από εκείνες που προκύπτουν από την κυκλοφορία των οχημάτων. Οι ερευνητές όμως κατέληξαν και σε ένα σημαντικότερο συμπέρασμα. Από τις χημικές αναλύσεις που έγιναν για 19 καρκινογόνες ουσίες (PAH – πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες) βρέθηκε ότι τα σωματίδια που προέρχονται από καύση βιομάζας περιείχαν υψηλότερη περιεκτικότητα σε PAH από εκείνα που εκπέμπονται από άλλες πηγές.
Όταν ο άνθρωπος εκτίθεται σε ρύπανση από αιωρούμενα σωματίδια, τα οποία περιλαμβάνουν πολυαρωματικούς υδρογονάνθρακες, ένα μεγάλο τμήμα (πιθανώς μεγαλύτερο του 80%) των εισπνεόμενων ενώσεων αναμένεται να εναποτεθεί στο επιθήλιο, δηλαδή τη «φόδρα» που ντύνει τους πνεύμονες, και να απορροφηθεί άμεσα από το αίμα. Επιπλέον, μικρό μέρος απορροφάται και μεταβολίζεται στην τραχεία και στους βρόγχους.
Για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα, οι ερευνητές έλαβαν δείγματα αιωρούμενων σωματιδίων από αστικές περιοχές της Θεσσαλονίκης απαλλαγμένες από κυκλοφοριακή ρύπανση και από σημεία της Εγνατίας, τα οποία χαρακτηρίζονται από έντονη κυκλοφοριακή ροή.
Στην επιστημονική ομάδα από το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ και το Εργαστήρι Φυσικών Πόρων και Εναλλακτικών Μορφών Ενέργειας στο Ινστιτούτου Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων (ΙΔΕΠ), συμμετείχαν οι: Δημοσθένης Σαρηγιάννης, Σπύρος Καρακίτσιος, Δημήτριος Ζηκόπουλος, Σπυριδούλα Νικολάκη καιΜαριάνθη Κερμενίδου.
Η μελέτη δημοσιεύεται στο διεθνές επιστημονικό έντυπο «Environmental Research»