Ο Μύθος της Αλάσκας: Ποτέ δεν πήρε τα λεφτά ο Τσάρος;
Τι συνέβη πραγματικά με τα 7,2 εκατομμύρια δολάρια που πλήρωσαν οι ΗΠΑ για την Αλάσκα – και γιατί κάποιοι πιστεύουν ακόμη ότι η Ρωσία εξαπατήθηκε
📅 Απρίλιος 1867. Η Ρωσία, σε μια κρίσιμη γεωπολιτική καμπή, αποφασίζει να πουλήσει την απομακρυσμένη και δύσκολα υπερασπίσιμη Αλάσκα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η συμφωνία υπογράφεται έναντι 7,2 εκατομμυρίων δολαρίων, ποσό αξιοσέβαστο για την εποχή.
📜 Όμως, λίγο μετά τη συμφωνία – και μέχρι σήμερα – γεννήθηκε και επιβιώνει ένας εμμονικός μύθος:
"Η Ρωσία δεν πήρε ποτέ τα λεφτά."
🧩 Πώς ξεκίνησε ο μύθος
Η θεωρία αυτή κυκλοφόρησε ευρέως στη Ρωσία του 20ού αιώνα και απέκτησε νέες διαστάσεις στην εποχή του διαδικτύου και της συνωμοσιολογίας. Ο πυρήνας της λέει:
Η πληρωμή δεν έγινε ποτέ πραγματικά.
Ή έγινε, αλλά τα χρήματα χάθηκαν, κλάπηκαν ή βυθίστηκαν.
Ή, ακόμη, ότι η συμφωνία δεν κυρώθηκε ποτέ πλήρως, άρα η κυριότητα είναι αμφισβητούμενη.
🔍 Οι πιο γνωστές εκδοχές του μύθου
1. 🛳️ Το πλοίο Orkney και ο «χαμένος χρυσός»
Υποτίθεται ότι οι ΗΠΑ πλήρωσαν σε ράβδους χρυσού.
Ο χρυσός φορτώθηκε στο πλοίο Orkney για να φτάσει στη Ρωσία.
Το πλοίο βυθίστηκε στη Βαλτική Θάλασσα και ο χρυσός δεν έφτασε ποτέ.
📌 Πρόβλημα: Δεν υπάρχει ιστορικό ναυάγιο του Orkney. Αντίθετα, πλοίο με αυτό το όνομα συνέχισε να δραστηριοποιείται κανονικά τα επόμενα χρόνια.
2. 💣 Η ανατίναξη και η ασφαλιστική απάτη
Φήμες λένε ότι το πλοίο ανατινάχτηκε επίτηδες στο πλαίσιο διεθνούς ασφαλιστικής απάτης.
Εμπλέκουν τον διαβόητο Alexander Keith, ειδικό στις «εκρήξεις κατά παραγγελία».
📌 Πρόβλημα: Δεν υπάρχει κανένα αποδεικτικό στοιχείο για τέτοιο περιστατικό.
3. 💼 Η «σακούλα με τα 100δόλλαρα»
Λαϊκή παραλλαγή: η πληρωμή έγινε σε μετρητά.
Τα χρήματα φορτώθηκαν σε σακιά, τα οποία χάθηκαν, εκλάπησαν ή ξεχάστηκαν στη διαδρομή.
📌 Πρόβλημα: Η συμφωνία έγινε με επιταγή — όχι μετρητά, όχι σακούλες, όχι καροτσάκια.
4. 🧊 Η «ακύρωση» της συμφωνίας
Κάποιοι λένε ότι η ρωσική πλευρά δεν επικύρωσε ποτέ την πώληση.
Η κυριότητα της Αλάσκας παραμένει... «αμφισβητούμενη».
📌 Πρόβλημα: Η συμφωνία κυρώθηκε επίσημα, οι σημαίες άλλαξαν, τα αρχεία υπάρχουν και η Αλάσκα έγινε αμερικανική περιοχή από τις 18 Οκτωβρίου 1867.
✅ Τι συνέβη στην πραγματικότητα
💵 Η πληρωμή έγινε με επίσημη επιταγή
Οι ΗΠΑ πλήρωσαν $7.2 εκατομμύρια στον Ρώσο πρέσβη Edouard de Stoeckl.
Το έγγραφο της πληρωμής υπάρχει σήμερα στα εθνικά αρχεία των ΗΠΑ.
Καμία ένδειξη για αποστολή χρυσού ή χρήματα σε σακούλες.
🛤️ Τα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν
Το μεγαλύτερο μέρος δαπανήθηκε για σιδηροδρομικά έργα στη Ρωσία.
Μικρό ποσοστό (390.000 ρούβλια) στάλθηκε ως μετρητά, πιθανόν μέσω ασφαλών διπλωματικών διαύλων.
Γιατί όμως ο μύθος επιμένει;
Εθνική πίκρα: Η Ρωσία πούλησε ένα έδαφος που αργότερα αποδείχθηκε γεμάτο πετρέλαιο, φυσικούς πόρους και στρατηγική αξία.
Πολιτική προπαγάνδα: Κύκλοι εντός Ρωσίας (ειδικά από την εποχή Πούτιν και έπειτα) ενισχύουν τον μύθο για να παρουσιάσουν τη Δύση ως εξαπατήτρια.
Μαγεία του συνωμοσιολογικού: Οι ιστορίες με βυθισμένα πλοία και χαμένο χρυσό είναι πιο «γλαφυρές» από μια βαρετή τραπεζική πράξη του 1867.
🧠 Τελικό συμπέρασμα
Ο «μύθος της Αλάσκας» είναι ένα μείγμα πολιτικής ενοχής, λαϊκής φαντασίας και γεωπολιτικής νοσταλγίας.
✅ Η Αλάσκα ανήκει στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1867 — και με τα λεφτά της έγιναν τρένα.
Ιδού ένα αυθεντικός χάρτη της Αλάσκας του 1867, από την εποχή της μεταβίβασης από τη Ρωσία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι ο επονομαζόμενος χάρτης Lindenkohl του 1867, και θεωρείται ο πρώτος που αναφέρει το όνομα "Alaska" και απεικονίζει λεπτομερώς την περιοχή ως αμερικανικό έδαφος .
Τι βλέπουμε στην εικόνα
Ο χάρτης παρουσιάζει την Αλάσκα με έμφαση στην ακρίβεια των ακτών και της τοπογραφίας, καλύπτοντας επίσης τμήμα της Ρωσίας μέχρι τη θάλασσα του Οχότσκ. Περιλαμβάνει αποικίες Ρώσων και Λαδιγίνων (Inuit), γεγονός που προσφέρει ιστορική και γεωγραφική προοπτική της μεταβατικής περιόδου .
Γιατί είναι σημαντικός;
Ιστορική σημασία: Πρόκειται για τον πρώτο χάρτη που αναγνωρίζει επίσημα την Αλάσκα ως αμερικανική επικράτεια.
Οπτική τεκμηρίωση: Παρέχει άμεση επιβεβαίωση της αλλαγής στην κυριότητα με διακρατικό και χαρτογραφικό αποτύπωμα.
Γεωπολιτικό πλαίσιο: Η λεπτομέρεια στις ακτές και τις αποικίες δείχνει τη σημασία της Αλάσκας για τις ΗΠΑ ήδη από το 1867, παρά τις επικρίσεις που την αποκαλούσαν «παγωμένη σφαίρα» (Seward’s Folly).
