Ένας ιός που κανονικά προσβάλλει μονοκύτταρα φύκη του πλαγκτού δεν αποκλείεται να προσβάλλει και τον άνθρωπο και να προκαλεί επιβράδυνση των γνωστικών λειτουργιών, αναφέρουν ερευνητές του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στη Βαλτιμόρη.
Ο ιός ATVC-1 είχε ανιχνευθεί πριν από μερικά χρόνια σε δείγματα εγκεφαλικού ιστού, χωρίς όμως να είναι σαφές αν προϋπήρχε ή αν πέρασε στα δείγματα κατά τη μελέτη τους στο εργαστήριο. Έκανε όμως και πάλι την εμφάνισή του σε μελέτη που κατέγραφε τα μικρόβια και τους ιούς στη στοματική κοιλότητα ψυχιατρικών ασθενών.
Ο ΑΤVC-1 των λιμνών και των ποταμών
Ο Ρόμπερτ Γιόλκεν, πρώτος συγγραφέας της νέας μελέτης στην επιθεώρηση PLoS ONE, διερευνούσε το ενδεχόμενο να παίζει ρόλο στις ψυχιατρικές παθήσεις η μικροχλωρίδα του στόματος. Ανακάλυψε στα δείγματα μια παράξενη αλληλουχία DNA, η οποία αποδείχτηκε τελικά ότι προέρχεται από τον ATVC-1, έναν ιό που μολύνει μονοκύτταρα φύκη σε λίμνες και ποτάμια.
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε στη συνέχεια ότι ο ιός ήταν παρών στο 43% των 92 υγιών εθελοντών που εξετάστηκαν στο πλαίσιο έρευνας για τις γνωστικές λειτουργίες. Μάλιστα όσοι βρέθηκαν θετικοί στον ιό παρουσίασαν 10% χειρότερες επιδόσεις σε ένα τεστ οπτικής επεξεργασίας, στο οποίο έπρεπε για παράδειγμα να ενώσουν με μια γραμμή τους σωστούς αριθμούς. Έδειχναν επίσης να έχουν μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης.
Για να εξετάσουν το εάν ο ιός προκαλεί αυτή την επιβράδυνση της γνωσιακής λειτουργίας, ή αν απλώς προτιμά να μολύνει ανθρώπους που πάσχουν ήδη από αυτό το πρόβλημα, οι ερευνητές εξέτασαν τη δράση του ιού σε ποντίκια, τα οποία έλαβαν μια δόση από μολυσμένα ή μη μολυσμένα φύκη.
Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης
Τα ποντίκια που μολύνθηκαν με τον ιό και ανέπτυξαν αντισώματα χρειάζονταν 10% περισσότερο χρόνο για να βρουν την έξοδο από έναν λαβύρινθο, και περνούσαν 20% περισσότερο χρόνο εξερευνώντας νέα αντικείμενα -ένδειξη ότι είχαν μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης.
Εξετάσεις στους εγκεφάλους των ποντικών αποκάλυψαν αλλαγές στην δραστηριότητα 1.300 γονιδίων στον ιππόκαμπο, μια περιοχή που σχετίζεται με τη μνήμη και τη μάθηση.
Σχολιάζοντας το θέμα στον δικτυακό τόπο της επιθεώρησης Science, ο δρ Γιόλκεν επισημαίνει ότι δεν είναι ακόμα 100% σίγουρος ότι ο ιός προσβάλλει τον άνθρωπο ή αν μολύνει τον ίδιο τον εγκέφαλο ή άλλους ιστούς.
Παραμένει εξάλλου άγνωστο αν ο ιός υπάρχει σε ανθρώπους έξω από την περιοχή της Βαλτιμόρης όπου πραγματοποιήθηκε η μελέτη.
Καθησυχαστικοί οι ειδικοί
Το θέμα κλήθηκε να σχολιάσει o Γιόραμ Φέλντον, νευροεπιστήμονας του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου της Ζυρίχης, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. Χαιρέτισε τη μεθοδολογία και τα ευρήματα του δρος Γιόλκεν, επισήμανε όμως ότι η ενδεχόμενη επίδραση του ιού στον εγκέφαλο είναι μικρή.
«Αν με ρωτάτε εάν ανησυχώ για την ύπαρξη αυτού του ιού, θα σας απαντήσω πως δεν ανησυχώ» είπε.
Όμως, ακόμα και αν ο ATVC-1 δεν επηρεάζει την ανθρώπινη υγεία, το άλμα του από το βασίλειο των φυτών στο βασίλειο των ζώων θα εντυπωσίαζε τους βιολόγους, εφόσον βέβαια επιβεβαιωθεί.