Στέλιος Γρηγορίου, Δικηγόρος LLM
Άμεση νομοθέτηση Συνορεύουσας Ζώνης
H Eλλάς πολλαπλώς ολιγωρεί εις την θέσπιση θαλασσίων ζωνών.
Εις την περίπτωση της Συνορεύουσας Ζώνης δεν χωρεί περαιτέρω αναβολή λόγω των τεραστίων λαθρομεταναστευτικών ροών, που επίκεινται να εισβάλουν εις τα πλαίσια υβριδικού πολέμου παραβιάσεως της εθνικής κυριαρχίας.
Σύμφωνα με την ρητή διάταξη του άρθρου 33 της Συμβάσεως των Ηνωμένων Eθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) θεσπίζεται η Συνορεύουσα Ζώνη, ως πεδίο άσκησης δικαιοδοσίας προληπτικού και κατασταλτικού ελέγχου του παράκτιου κράτους γιά την πρόληψη και αποτροπή παραβιάσεων των τελωνειακών, φορολογικών, υγειονομικών ή μεταναστευτικών νόμων και κανονισμών επί του εδάφους του ή εντός της αιγιαλίτιδας ζώνης του. Ειδικά νομοθετικά μέτρα αφορώντα αυτήν δεν δύναται να θεσπίζονται (εξαιρουμένων των αρχαιολογικών και ιστορικών αντικειμένων – άρθρο 303 της Σύμβασης).
Πρόκειται περί της εφαρμογής ενός καθεστώτος εξαιρετικώς διαδεδομένου διεθνώς, καθώς ήδη περίπου 90 παράκτια κράτη έχουν θεσπίσει Συνορεύουσα Ζώνη μέχρι σήμερα, με αποτέλεσμα αυτή να κατατείνει προς το διεθνές εθιμικό δίκαιο.
Η Συνορεύουσα Ζώνη δεν μπορεί να εκτείνεται πέρα των 24 νμ από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετρείται το πλάτος της Αιγιαλίτιδας Ζώνης του παράκτιου κράτους, εκτεινομένη από 12 έως 18 νμ, αναλόγως του εύρους αυτής.
Αποτελεί τμήμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, εφόσον υφίσταται σχετική αξίωση ΑΟΖ εκ μέρους του παράκτιου κράτους. Εις άλλη περίπτωση αποτελεί τμήμα της ανοικτής θάλασσας ως συνέχεια της Αιγιαλίτιδας Ζώνης.
Η Συνορεύουσα Ζώνη θεσπίζεται διά Νόμου ή άλλης εσωτερικής πράξης, χωρίς η Σύμβαση να υποχρεώνει το παράκτιο κράτος να κηρύσσει αυτήν πανηγυρικά ούτε και με την δημοσίευση χαρτών, που απεικονίζουν αυτήν, παρότι δεν θα ήτο άσκοπη η ανακοίνωση εις την για λόγους διευκολύνσεως της ναυσιπλοΐας.
Η άσκηση της προληπτικής και κατασταλτικής δικαιοδοσίας του παράκτιου κράτους διασφαλίζεται με την άσκηση του δικαιώματος συνεχούς καταδίωξης (hot pursuit), κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 111 της Συμβάσεως των Ηνωμένων Eθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Η συνεχής καταδίωξη πρακτικώς υλοποιείται με την αποστολή πλοίων του πολεμικού Ναυτικού ή του Λιμενικού εν συνδυασμώ με την υπερπτήση πολεμικών αεροπλάνων του παράκτιου κράτους, εφόσον το παράκτιο κράτος έχει σοβαρούς λόγους να θεωρεί ότι το ξένο πλοίο παρεβίασε τους νόμους και τους κανονισμούς του.
Εν προκειμένω παραβιάζεται η νομοθεσία περί παρανόμου εισόδου τρίτων εις την ελληνική επικράτεια, χωρίς να συντρέχει ζήτημα παροχής ασύλου προς τους παρανόμως εισερχόμενους.
Έχει καταδειχθεί ότι η αποστολή πλοίων από την Ελληνική κυβέρνηση εντός των χωρικών υδάτων των 6 μιλίων και μόνον δεν επιτρέπει την αποτελεσματική επιχειρησιακή αποτροπή των λέμβων των λαθρομεταναστών.
Συνεπώς, εφόσον η Ελλάς διαθέτει την επιβεβλημένη πολιτική βούληση να θέσει υπό τον πλήρη έλεγχό της τις εξελισσόμενες μεταναστευτικές ροές οφείλει να θεσπίσει άμεσα διά Νόμου ή άλλης εσωτερικής πράξης Συνορεύουσα Ζώνη εύρους 24 μιλίων υπό την νόμιμη επίκληση της προλήψεως των παραβιάσεων υγειονομικών ή μεταναστευτικών νόμων και κανονισμών εντός της αιγιαλίτιδας ζώνη της και τούτο βάσει της ρητής διατάξεως του άρθρου 33 της Συμβάσεως των Ηνωμένων Eθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).