Η Οδύσσεια του ελληνικού προγράμματος διάσωσης έχει εισέλθει σε μια από αυτές τις περιόδους έντονης έντασης, όπου η συμφωνία μπορεί να καταρρεύσει, αναφέρει η Wall Street Journal, συμπληρώνοντας ότι ένας συμβιβασμός είναι απαραίτητος...
Όμως ακόμα δεν έχει αποσαφηνιστεί το πώς θα παραμείνουν στο πρόγραμμα πιστωτές 'κλειδιά ' της Ελλάδας, χωρίς να δοκιμαστούν οι εύθραυστες πολιτικές ισορροπίες της Αθήνας, φτάνοντας στο σημείο θραύσης τους.
Ακριβώς έξι χρόνια έχουν περάσει από το πρώτο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης. Έκτοτε η Ευρώπη αναβάλει να θέσει τα δυσκολότερα ερωτήματα: Είναι η Ελλάδα φερέγγυα; Η λιτότητα από μόνη της, μπορεί να αποβεί μια ρεαλιστική λύση σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο; Η Γερμανία και οι υπόλοιποι πιστωτές χρειάζεται να προβούν σε ελάφρυνση του ελληνικού χρέους; Αυτά τα ερωτήματα στοιχειώνουν την Ευρώπη, την ώρα που βρίσκεται αντιμέτωπη με την προοπτική ενός Brexit. Ως εκ τούτου θεωρείται ζωτικής σημασίας η εξεύρεση μιας λύσης τον Μάιο για να αποφευχθεί ένας ακόμα ελληνικός πανικός αυτό το καλοκαίρι.
Η αμερικανική εφημερίδα θέτει και απαντά τέσσερα ερωτήματα αναφορικά με την νέα εμπλοκή των ελληνικών διαπραγματεύσεων.
Είναι ξανά ένα deja vu! Ποιος ο λόγος της τελευταίας σύγκρουσης;
Το ΔΝΤ έχει χάσει την υπομονή του με τα βεβιασμένα μαθηματικά του ελληνικού προγράμματος διάσωσης. Πλέον αρνείται να δανείσει στην Ελλάδα άλλα χρήματα, εκτός και αν η χώρα εφαρμόσει και άλλα μέτρα λιτότητας, που θα εγγυηθούν μεγαλύτερο πρωτογενές πλεόνασμα ή οι χώρες της ευρωζώνης, οδηγούμενες από την Γερμανία, θα διαγράψουν ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους.
Ο οξύθυμος Γερμανός ΥΠΟΙΚ Wolfgang Sch auml;uble, έχει υιοθετήσει μια σκληρή γραμμή κατά της όποιας διαγραφής χρέους. Έτσι το
ΔΝΤ ενθαρρυμένο και από την Γερμανία έχει λάβει και αυτό μια σκληρή θέση για δημοσιονομικές περικοπές.
Το ΔΝΤ είναι πεπεισμένο ότι τα μέτρα της προηγούμενης διαπραγμάτευσης, δεν επαρκούν για να πετύχει η Ελλάδα τους στόχους της- για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ το 2018- και ότι θα έχει απόκλιση 2%.
Για αυτό το λόγο το ΔΝΤ θέλει από τώρα η Ελλάδα να λάβει μέτρα που θα επιβάλλουν αυτόματα περικοπές της τάξης του 2% του ΑΕΠ, σε περίπτωση που υπάρχουν αποκλίσεις από τον δημοσιονομικό στόχο. Οι περικοπές θα αφορούν συντάξεις, αμοιβές στον δημόσιο τομέα και φοροαπαλλαγές, καθώς σύμφωνα με το Ταμείο, όλοι οι άλλοι τομείς δαπανών έχουν δεχθεί μεγάλες μειώσεις και οι συντελεστές φορολογίας είναι ήδη πολύ υψηλοί.
Ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ, Ευκλείδης Τσακαλώτος, είναι κάθετος ότι η νομοθέτηση προληπτικών μέτρων είναι αδύνατη, τόσο πολιτικά όσο και νομικά. Πάντως προς ώρας, οι συμβιβαστικές του προτάσεις δεν είναι αρκετά ξεκάθαρες ή δεν επιφέρουν τον αυτοματισμό περικοπών που επιθυμεί το ΔΝΤ. Ο κ. Τσακαλώτος επανειλημμένα έχει προειδοποιήσει τους δανειστές ότι θα παραιτηθεί, αντί να συνθηκολογήσει στις απαιτήσεις τους.
Μπορεί κάποιος να πετύχει συμφωνία;
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ καταβάλουν προσπάθειες. Το εκτελεστικό σκέλος της ΕΕ, η Κομισιόν πιέζει το ΔΝΤ για να υποχωρήσει από τις απαιτήσεις του. Και ο Jeroen Dijsselbloem ανακοίνωσε την διενέργεια Eurogroup για τις 9 Μαΐου. Σε αυτή την συνάντηση θα μπορούσε να συζητηθεί η ελάφρυνση του χρέους, η οποία αποτελεί κίνητρο για την Αθήνα. Όμως πρώτα θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ο ελληνικός προϋπολογισμός. Ως εκ τούτου, η 9η Μαΐου αποτελεί και την ακροτελεύτια ημερομηνία για έναν συμβιβασμό ανάμεσα στην Ελλάδα και το ΔΝΤ.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ελπίζουν ότι θα βρεθεί μια φόρμουλα για την επιβολή των προληπτικών μέτρων του 2% του ΑΕΠ, η οποία να καλύπτει τόσο το Ταμείο και να είναι αρκούντως ήπια για την Αθήνα. Όμως δεν ξέρουν το πώς.
Ποιες είναι οι πιθανές λύσεις;
Ένας από τους τρεις βασικούς πρωταγωνιστές θα πρέπει να υποχωρήσει. Το ΔΝΤ θα μπορούσε να αποδεχθεί την ελληνική πρόταση για μειώσεις των δημοσίων δαπανών σε περίπτωση απόκλισης από τους στόχους, χωρίς να απαριθμούνται συγκεκριμένες περικοπές σε τομείς που είναι πολιτικά 'ευαίσθητοι ', όπως για παράδειγμα οι συντάξεις.
Αλλά αυτός θα ήταν ένας πολύ μεγάλος συμβιβασμός για το ΔΝΤ, το οποίο πιστεύει ότι ήδη έχει συμβιβαστεί σε πάρα πολλά σημεία τόσο με την Ελλάδα, όσο και την Γερμανία.
Επίσης, το ΔΝΤ δεν πιέζεται για την επίτευξη συμφωνίας, καθώς πολλά στελέχη του θα έβλεπαν με ανακούφιση μια αποχώρηση του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα. Σύμφωνα με κάποιες από τις απόψεις τους, η εμπειρία δεν ήταν ευχάριστη.
Η Γερμανία θα μπορούσε να υποστηρίξει την ελληνική συμβιβαστική πρόταση, χάνοντας όμως την συμμετοχή του ΔΝΤ. Όμως η καγκελάριος Angela Merkel επί έξι χρόνια δηλώνει- στο κοινοβούλιο και στην κοινή γνώμη της χώρας της- ότι το ελληνικό πρόγραμμα είναι αξιόπιστο μόνο με την συμμετοχή του Ταμείου. Το Βερολίνο δεν εμπιστεύεται την Κομισιόν για την αστυνόμευση των αυστηρών μέτρων διάσωσης.
Η καγκελάριος Merkel θα ήθελε να αποφύγει ένα Grexit, καθώς οι οικονομικές και πολιτικές του επιπτώσεις είναι απρόβλεπτες. Αντίθετα ο κ. Sch auml;uble δεν νοιάζεται και τόσο: Εδώ και πολύ καιρό έχει τη άποψη ότι οι έλληνες πολιτικοί δεν είναι για την αυστηρότητα που χρειάζεται η συμμετοχή στο ευρώ.
Η Ελλάδα θα μπορούσε υποχωρήσει στις απαιτήσει του ΔΝΤ, κάνοντας κάποιες παραχωρήσεις που θα έσωζαν τα προσχήματα για τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Η Ελλάδα βρίσκατι υπό την πίεση του χρόνου να καταλήξει σε συμφωνία. Με τα χρήματα του προγράμματος διάσωσης να έχουν παγώσει, η χώρα καταναλώνει τα τελευταία αποθεματικά της. Η κυβέρνηση μπορεί να πληρώσει του μισθούς και τις συντάξεις του Μαΐου, αλλά όχι του Ιουνίου, δηλώνουν ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Οπότε το πιθανό αποτέλεσμα είναι να υποχωρήσει η Ελλάδα;
Ο απρόβλεπτος παράγοντας είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και ο ηγέτης του, Αλέξης Τσίπρας. Πολλοί πολιτικοί, αλλά και αναλυτές στην Αθήνα, κάνουν λόγο ότι οι όροι που θέτει το ΔΝΤ δεν μπορούν να λάβουν ψήφο στην Βουλή, όπου η κυβέρνηση συνεργασίας έχει πλειοψηφία μόλις τριών εδρών.
Από το να χάσει τους βουλευτές του, πιθανώς ο κ. Τσίπρας να προτιμήσει την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, όπου σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ο
ΣΥΡΙΖΑ θα βρεθεί στην αντιπολίτευση. Σε αυτή την περίπτωση, η συντηρητική Νέα Δημοκρατία θα πρέπει να διαπραγματευτεί με το ΔΝΤ, του οποίου τις απαιτήσεις απορρίπτει και αυτή.
Ο κ. Τσακαλώτος έχει δηλώσει στο Ταμείο ότι καμία εκλεγμένη κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει αυτά που ζητά, ανέφεραν πρόσωπα που είναι κοντά στην διαπραγμάτευση. Σύντομα θα δούμε αν έχει δίκιο.
