Lucas Velidakis
Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ έκανε αυτό που έπρεπε: τίμησε μια γυναίκα που, μέσα σε ένα αυταρχικό καθεστώς, επιμένει να μιλά για δημοκρατία, ελευθερία και δικαιοσύνη. Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο, αντί να καταφύγει στη ρητορική των όπλων ή στην παραίτηση, κράτησε ανοιχτή την πιο δύσκολη γραμμή άμυνας - εκείνη των πολιτών που δεν έχουν πια τίποτα να φοβηθούν γιατί έχουν χάσει ήδη τα πάντα.
Η επιλογή της Επιτροπής δεν είναι μόνο πολιτική· είναι ηθική. Είναι μια υπενθύμιση ότι η Ειρήνη δεν είναι διακήρυξη, αλλά πράξη αντίστασης απέναντι στην καταπίεση. Και ότι το Νόμπελ δεν είναι τρόπαιο για ηγέτες που «τελείωσαν συγκρούσεις» με αναρτήσεις στα social media ή με δηλώσεις γεμάτες προσωπική πικρία και ιδιοτέλεια.
Την ώρα που η Ματσάδο προσπαθεί να αποκαταστήσει τη δημοκρατία στη Βενεζουέλα, ο Ντόναλντ Τραμπ επιδίδεται σε μια σχεδόν καρικατουρική εκστρατεία αυτοεπιβεβαίωσης, πείθοντας τον εαυτό του ότι δικαιούται Νόμπελ Ειρήνης επειδή «σταμάτησε πολέμους». Μόνο που οι πόλεμοι που σταμάτησε υπάρχουν κυρίως στη ρητορική του - ενώ στην πραγματικότητα, ο ίδιος έχει ανοίξει έναν άλλο, πιο επικίνδυνο: έναν πόλεμο φθοράς απέναντι στο ίδιο το δημοκρατικό κεκτημένο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Με τη μέθοδο της σαλαμοποίησης, κόβει και αφαιρεί κομμάτι-κομμάτι τα θεσμικά αντίβαρα που συγκροτούν μια δημοκρατία: την ανεξάρτητη δικαιοσύνη, τον ελεύθερο Τύπο, τα πανεπιστήμια, τη δημόσια λογοδοσία (ενώ παράλληλα κανονικοποιεί την παρουσία στρατού στις πόλεις). Κι όσο περισσότερο μιλά για «ειρήνη», τόσο πιο βίαιη γίνεται η σιωπή που επιβάλλει στους αντιπάλους του.
Η Επιτροπή του Όσλο δεν είχε καμία δυσκολία να ξεχωρίσει ποιος παλεύει πραγματικά για την ειρήνη και ποιος για το προφίλ του. Έτσι, το Νόμπελ Ειρήνης πήγε εκεί όπου υπάρχει ακόμη κάτι που μοιάζει με αξιοπρέπεια.
