Εγγραφη γνωμοδότηση που υπογράφει η ευρωβουλευτής Ελίζα Βόζεμπεργκ ως Πρόεδρος της Επιτροπής ΤRΑΝ προς την Επιτροπή Αναφορών, η οποία ζητήθηκε μετά την προσφυγή της Μαρίας Καρυστιανού για το δυστύχημα, επιχειρεί να υποβαθμίσει το δυστύχημα και τις ευθύνες της κυβέρνησης, με αόριστες αναφορές στην ασφάλεια των σιδηροδρόμων και τις αρμοδιότητες του αρμόδιου Οργανισμού της ΕΕ (ERA).
Σε αντιδιαστολή με την αντίστοιχη γνωμοδότηση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών -που ζητούσε, μεταξύ άλλων, μέτρα για διεξαγωγή ενδελεχούς διερεύνησης του δυστυχήματος χωρίς κυβερνητικές παρεμβάσεις- η γνωμοδότηση Βόζεμπεργκ κάνει λόγο για τη δυνατότητα «να αντληθούν διδάγματα για να αξιοποιηθούν από την ΕΕ», ενώ σημειώνει γενικόλογα ότι «η Επιτροπή έχει επιτελέσει τη συμβολή της στην ασφάλεια και διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων μέσω του νομοθετικού της έργου και την ενίσχυση του ρόλου της ERA και εναπόκειται στις εθνικές αρχές να διεξαγάγουν πλήρη και ανεξάρτητη διερεύνηση των συνθηκών του δυστυχήματος στα Τέμπη, πράγμα που τους καλούμε να πράξουν».
Η γνωμοδότηση αυτή και οι συνεχείς δηλώσεις σε βάρος της Μαρίας Καρυστιανού έρχονται στην επιφάνεια λίγες μέρες πριν την ακρόαση του Απόστολου Τζιτζικώστα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ενώ από τους συγγενείς των θυμάτων έχει τεθεί μετ΄ επιτάσεως ο φόβος για απόπειρα συγκάλυψης της υπόθεσης μέσω της ανάθεσης του χαρτοφυλακίου των Μεταφορών στον Έλληνα Επίτροπο και της Προεδρίας της TRAN από την Ευρωβουλευτή της ΝΔ.
Αρβανίτης: Επιβεβαιώνονται οι φόβοι για συναλλαγή Μητσοτάκη και Φον Ντερ Λάιεν
Ερωτηθείς για τις τελευταίες εξελίξεις στην εκπομπή του ΚΟΝΤΡΑ “Επί του πιεστηρίου” με τους Γιάννη Κορωναίο και Κώστα Πουλακίδα, ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και μέλος της Επιτροπής LIBE Κώστας Αρβανίτης, σχολίασε δηκτικά ότι «Επιβεβαιώνονται οι φόβοι μου ότι υπάρχει συναλλαγή μεταξύ της κυρίας Φον Ντερ Λάιεν και του Μητσοτάκη» σχετικά με την ανάθεση του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου στον Άπόστολο Τζιτζικώστα και την ανάληψη της προεδρίας της αρμόδιας Επιτροπής από την Ελίζα Βόζεμπεργκ.
Σχολιάζοντας, μεταξύ άλλων, το έγγραφο προς την Επιτροπή Αναφορών σχολίασε ότι η Ευρωβουλευτής της ΝΔ με την ιδιότητα της Πρόεδρου «παραλείπει να κάνει μνεία στη βασική της αρμοδιότητα, που είναι ο έλεγχος ορθής άσκησης καθηκόντων της Γενικής Διεύθυνσης Μεταφορών (DG MOVE) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της οποίας προτίθεται να ηγηθεί σύντομα ο κύριος Τζιτζικώστας» καθώς επίσης και «στη μη ορθή αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων για τον σιδηρόδρομο, όπως και την καθυστέρηση υιοθέτησης του πορίσματος του ERA για το δυστύχημα στα Τέμπη».
Παράλληλα, έκανε μνεία στην έρευνα της Ευρωπαίας Εισαγγελέως για τη διαχείριση των ευρωπαϊκών πόρων για τις ανολοκλήρωτες υποδομές ασφάλειας στους σιδηροδρόμους.
Ο επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, παράλληλα, εξέφρασε ερωτηματικά για τη στάση που αναμένει από το ΠΑΣΟΚ και την πολιτική ομάδα των Σοσιαλιστών ενόψει της ακρόασης του Απόστολου Τζιτζικώστα. «Τι λένε για αυτά τα πράγματα; Θα στηρίξουν τον κύριο Τζιτζικώστα;» ανέφερε.
Τέλος, σχολίασε τον κρίσιμο ρόλο που παίζουν οι συγγενείς των θυμάτων στην υπόθεση. «Όταν δεν υπάρχει κόμμα ή κόμματα, υπάρχει ο λαϊκός παράγοντας που ανατρέπει ή διεκδικεί. Και αυτό κάνει ο Σύλλογος των Συγγενών Θυμάτων» κατέληξε.
Ολόκληρη η γνωμοδότηση Βόζεμπεργκ
Επιστολή που απηύθυνε στις 10 Σεπτεμβρίου 2024 η Ελισσάβετ Βόζεμπεργκ‑Βρυωνίδη, πρόεδρος της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, στον Bogdan Rzońca, Πρόεδρο της Επιτροπής Αναφορών
Κύριε Πρόεδρε,
Σας ευχαριστώ για την επιστολή της επιτροπής σας, με ημερομηνία 3 Απριλίου, με την οποία ζητήσατε από την TRAN να γνωμοδοτήσει σχετικά με την αναφορά αριθ. 0024/2024 της Μαρίας Καρυστιανού, εξ ονόματος του «Συλλόγου Πληγέντων Δυστυχήματος στα Τέμπη». Η εν λόγω αναφορά αφορά το σιδηροδρομικό δυστύχημα που συνέβη στα Τέμπη, στην Ελλάδα, στις 28 Φεβρουαρίου 2023, και προκάλεσε 57 θανάτους και 180 σοβαρούς τραυματισμούς, πράγμα που το καθιστά το πιο θανατηφόρο δυστύχημα που συνέβη στην ΕΕ μετά το δυστύχημα που συνέβη κοντά στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα στην Ισπανία το 2013.
Η επιτροπή TRAN είναι αρμόδια στο ΕΚ για θέματα ασφάλειας σε όλους τους τρόπους μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των σιδηροδρόμων, και δεδομένης της σοβαρότητας του δυστυχήματος αυτού, το συζητήσαμε στην επιτροπή, ιδίως στις 23 Ιανουαρίου του περυσινού έτους. Απαντώντας σε ερωτήσεις που απηύθυναν τα μέλη μας με την αφορμή αυτή, ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ERA), Josef Doppelbauer, μας ενημέρωσε ότι ζητήθηκε από τον ERA να παράσχει βοήθεια για τη διερεύνηση του δυστυχήματος στα Τέμπη.
Ο κ. Doppelbauer δήλωσε επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από τον ERA να εκπονήσει έκθεση σχετικά με την πρόοδο της εφαρμογής και επιβολής της ενωσιακής νομοθεσίας για την ασφάλεια και τη διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα, σύμφωνα με το άρθρο 35 παράγραφος 5 του κανονισμού 2016/796, το οποίο καθορίζει το καταστατικό και τα καθήκοντα του ERA. Ο ρόλος του ERA στο πλαίσιο αυτό είναι να συμβάλει στην εξαγωγή συμπερασμάτων και στη διατύπωση συστάσεων για τη βελτίωση της ασφάλειας των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα.
Κατά την εν λόγω ανταλλαγή απόψεων, τα μέλη μας έθεσαν επίσης το ζήτημα του πώς θα μπορούσαν να αντληθούν διδάγματα και πληροφορίες από τα Τέμπη και άλλα παρόμοια δυστυχήματα και να αξιοποιηθούν στο σύνολο της ΕΕ. Ο εκτελεστικός διευθυντής του ERA εξήγησε ότι προς το παρόν τα κράτη μέλη προβαίνουν σε εκτεταμένη ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τα δυστυχήματα, για παράδειγμα δηλώνοντας σε ετήσια βάση τον συνολικό αριθμό των θανάτων, χωρίς όμως να παρέχουν ακριβέστερες πληροφορίες. Ως εκ τούτου, τόνισε ότι πρέπει να βελτιωθεί το «Σύστημα Ανταλλαγής Πληροφοριών» (ISS) για τα σιδηροδρομικά δυστυχήματα.
Στο πλαίσιο της επιτροπής TRAN, έχουμε καταβάλει εδώ και χρόνια προσπάθειες για να βελτιωθεί η ασφάλεια και η διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων σε ολόκληρη την Ένωση και να ενισχυθεί ο ρόλος του ERA σε αυτούς τους δύο τομείς. Για παράδειγμα, προωθούμε την ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Συστήματος Διαχείρισης της Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS), συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού συστήματος ελέγχου των συρμών, σε ολόκληρη την ΕΕ. Ειδικότερα, στο νομοθετικό μας έργο σχετικά με τον νέο κανονισμό για το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), υποστηρίξαμε σθεναρά τη διατύπωση του άρθρου 18, σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι «το ERTMS εγκαθίσταται στη σιδηροδρομική υποδομή του εκτεταμένου κεντρικού δικτύου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2040 και του συνολικού δικτύου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2050».
Υποστηρίζουμε επίσης την ανάγκη βελτίωσης της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τα σιδηροδρομικά ατυχήματα στην ΕΕ. Στη γνωμοδότησή μας σχετικά με την απαλλαγή του ERA για το 2022, η οποία διαβιβάστηκε στην Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού (CONT), υπογραμμίσαμε ότι «οι ισχύουσες απαιτήσεις για την αναφορά ατυχημάτων και συμβάντων στον τομέα της ασφάλειας των σιδηροδρόμων είναι κατακερματισμένες ανά την Ευρώπη, περιορίζονται μόνο σε εποπτική λειτουργία και δεν υποστηρίζονται από κατάλληλο εργαλείο» και, ως εκ τούτου, καλέσαμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «να καλύψει αυτό το κενό και να παράσχει κάθε αναγκαία χρηματοδότηση για τον σκοπό αυτό».
Υποστηρίζουμε επίσης την πρωτοβουλία του ERA να δρομολογήσει ένα «Πρόγραμμα Χωρών Προτεραιότητας», για να επικεντρωθούν οι προσπάθειες στην ανάλυση της κατάστασης των κρατών μελών με ιστορικό ασθενέστερων επιδόσεων στον τομέα της ασφάλειας στις σιδηροδρομικές μεταφορές.
Η επιτροπή μας έλαβε δεόντως υπόψη τις κατηγορίες που διατύπωσε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία τον Δεκέμβριο του 2023 κατά 23 προσώπων στην Ελλάδα για κατάχρηση κονδυλίων της ΕΕ που προορίζονταν για επενδύσεις σε σύστημα τηλεχειρισμού και σηματοδότησης στη σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών-Θεσσαλονίκης-Προμαχώνα, όπου συνέβη το δυστύχημα, και αναμένει τα αποτελέσματα των αντίστοιχων δικαστικών διαδικασιών.
Από την πλευρά μας η TRAN έχει πραγματοποιήσει τη συμβολή της στη βελτίωση της ασφάλειας και της διαλειτουργικότητας των σιδηροδρόμων εντός της ΕΕ μέσω του νομοθετικού μας έργου και στην ενίσχυση του ρόλου του ERA σε αυτούς τους τομείς· εναπόκειται πλέον στις ελληνικές εθνικές αρχές να διεξαγάγουν πλήρη και ανεξάρτητη διερεύνηση των συνθηκών του δυστυχήματος στα Τέμπη, πράγμα που τους καλούμε να πράξουν.
