*Άρθρο του Νίκου Νυφούδη,
πρ. βουλευτή Β' Θεσσαλονίκης εκπροσώπου της «Πρωτοβουλίας Εστίασης Θεσσαλονίκης»
Θα ήταν οι μέρες που δε βρίσκεις τραπέζι για καφέ, δωμάτιο για διανυκτέρευση και φυσικά θέση για το αυτοκίνητο. Το δεκαήμερο της Έκθεσης. Με την ταλαιπωρία του, με την υπερβολή του ή ακόμα και με τη δηθενιά του για κάποιους, θα ήταν το δεκαήμερο που θα γέμιζε τις εισπράξεις των επιχειρήσεων της εστίασης και του τουρισμού. Και κυρίως θα συντηρούσε θέσεις εργασίας στους μήνες του χειμώνα, όταν η ζήτηση τέτοιων υπηρεσιών μειώνεται. Όμως οι φετινές πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη είναι αλλιώτικες. Μόνο το ανέκδοτο του Μετρό και οι ελεεινές εμπειρίες όσων τολμούν να ανέβουν στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ θυμίζουν τη Θεσσαλονίκη της ΔΕΘ.
Οι φετινές πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη βρίσκουν τη Θεσσαλονίκη να μετρά νεκρούς, κρούσματα, αλλά και άδεια ταμεία. Υπολογίζεται ότι η οικονομία της πόλης απώλεσε περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ σε έσοδα τους τελευταίους μήνες, συμπεριλαμβανομένων και των έμμεσων. Η ματαίωση της ΔΕΘ και η, κατά πώς φαίνεται, επικείμενη ματαίωση όλων των κλαδικών εκθέσεων της περιόδου, θα διπλασιάσει πιθανότατα τις απώλειες αυτές. Στον χώρο της εστίασης, η καθίζηση αποτυπώθηκε αφενός στην αδυναμία του 30% των καταστημάτων σε Θεσσαλονίκη, Πιερία και Χαλκιδική να ανοίξουν για το καλοκαίρι, αφετέρου στη μείωση κατά 50% του τζίρου των καταστημάτων που άνοιξαν σε Πιερία και Χαλκιδική και κατά 40% στα καταστήματα εστίασης της Θεσσαλονίκης.
«Γιατί θα πρέπει να μας ενδιαφέρει που τα καφέ και τα εστιατόρια δεν έχουν κόσμο;», λένε κάποιοι. Ο κλάδος της εστίασης και του τουρισμού αποτέλεσε τον κατ' εξοχήν κλάδο ανάπτυξης της δεκαετίας που πέρασε. Τριάντα εκατομμύρια αφίξεις τουριστών ετησίως, επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων, νέα προγράμματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης στελεχών σε πανεπιστήμια και σχολές. Σχεδόν ένα εκατομμύριο άμεσα και έμμεσα απασχολούμενοι πολίτες της χώρας στον κλάδο. Τα νούμερα δεν είναι αμελητέα για κανέναν. Απαιτείται λοιπόν πλάνο διάσωσης από την κυβέρνηση. Υπάρχει άραγε;
Φοβάμαι πως όχι. Μετά τους επιτυχείς χειρισμούς της στο ζήτημα του περιορισμού της εξάπλωσης του ιού, η κυβέρνηση δείχνει αδύναμη να διαμορφώσει σχέδιο στήριξης των επιχειρήσεων που πλήττονται από τη νέα συνθήκη καθημερινότητας. Το Υπουργείο Ανάπτυξης δεν κατάφερε να ελέγξει τη ροή των χρημάτων που πέρασαν μέσα από το τραπεζικό σύστημα με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η στήριξη των επιχειρήσεων μέσω αυτής της οδού. Η επιστρεπτέα προκαταβολή που δόθηκε απευθείας από το κράτος ήταν βεβαίως μια μορφή ανάσας, όμως μοιάζει με μια εφήμερη στήριξη που απλώς παρατείνει άνευ παρέμβασης τη ζωή ενός μακροχρόνια ασθενούς. Ουσιαστικότερη δείχνει να είναι η στήριξη των επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον ιό σε περιφερειακό επίπεδο μέσω της άμεσης επιδότησής τους από το ΕΣΠΑ, κίνηση στην οποία προχώρησε ορθώς και εγκαίρως η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Ανάλογης αξίας θα ήταν και η στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης, μέσω μιας απόφασης παγώματος των δημοτικών τελών των επιχειρήσεων της κατηγορίας για ένα εξάμηνο, απόφαση που ωστόσο θα απαιτούσε τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης που θα έπρεπε να καλύψει τα κενά στα ταμεία των Δήμων.
Όμως η ουσιαστικότερη κυβερνητική παρέμβαση θεραπείας των πληγών του ιού στην εστίαση θα ήταν η ενίσχυση της απασχόλησης με επιχορήγηση της εργασίας, αντί της ανεργίας. Στη Μεγάλη Βρετανία, οι επιχειρήσεις που θα κρατήσουν τους εργαζόμενούς τους για ένα τρίμηνο από τον Οκτώβριο που λήγει το έκτακτο πρόγραμμα στήριξης της απασχόλησης, θα πάρουν με τη μορφή bonus 1000 λίρες ανά εργαζόμενο. Ενδεχόμενη απόλυσή τους μετά τον Οκτώβριο θα κόστιζε στο κράτος 600 λίρες το μήνα ανά άτομο λόγω καταβολής του προβλεπόμενου ποσού για τους εντασσόμενους στο ταμείο ανεργίας, δηλαδή ένα ποσό της τάξης των 1800 λιρών για το τρίμηνο. Η βρετανική κυβέρνηση, δίνοντας το κίνητρο στην επιχείρηση να διατηρήσει τον εργαζόμενο στην επιχείρηση, έχει ουσιαστικά κέρδη στα κρατικά ταμεία. Οι αιφνιδίως και βαθύτατα ταλαιπωρημένες επιχειρήσεις της εστίασης δεν επιθυμούν την κρατικοποίησή τους, αλλά την έξυπνη και ουσιαστική στήριξη της κυβέρνησης.
Αν μόνο η ελληνική κυβέρνηση άκουγε τους εμπλεκόμενους φορείς και δεν μας χτυπούσε απλά την πλάτη, όλα θα ήταν ελαφρώς καλύτερα.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο ειδικό αφιέρωμα του Τύπου Θεσσαλονίκης που κυκλοφόρησε το Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου
