Συγγραφέας: Άγγελος ΒιαννίτηςΗ Γοητεία του Ονείρου
Τα όνειρα πάντα γοήτευαν τους ανθρώπους. Κάθε πολιτισμός, από την αυγή της ανθρωπότητας ως σήμερα, αναρωτήθηκε γι΄ αυτές τις παράξενες ψυχικές εμπειρίες που βιώνουμε όταν κλείνουν τα μάτια μας και εισερχόμαστε σε ένα κόσμο όπου το μαγικό και το θαυμαστό συνυπάρχουν με το τρομακτικό και το εφιαλτικό. Στην ονειρική διάσταση μπορεί να πετάξουμε, να συναντήσουμε τον ίδιο μας τον εαυτό στην παιδική του ηλικία, να ξαναδούμε αγαπημένα πρόσωπα που χάθηκαν από την ζωή, να κυνηγηθούμε από τέρατα, να μιλήσουμε με αγίους, να συναντήσουμε αγγέλους, φανταστικά ή πραγματικά ζώα και η αντίληψή μας να τα δέχεται όλα σαν απολύτως φυσιολογικά, που δεν προκαλούν ιδιαίτερη εντύπωση.
Στον ονειρικό κόσμο λοιπόν τα πάντα μπορεί να συμβούν, κάθε πιθανότητα να υλοποιηθεί και κάθε δυνατότητα να πραγματωθεί. Τα όνειρα θα καθρεφτίσουν την σωματική, την συναισθηματική, την διανοητική και την πνευματική μας κατάσταση. Μας ανοίγουν μια πύλη, ένα πέρασμα σε μια διάσταση μέσα στην οποία μπορούμε να ρίξουμε κρυφές ματιές στο μέλλον, να πάρουμε έμπνευση και καθοδήγηση. Σε πολλές περιπτώσεις, βρίσκουμε και την θεραπεία.
Προδρομικές Εμφανίσεις
Ο 53χρονος αγρότης Γιάννης Ματθαιάκης, από το χωριό Πύργος στην Κρήτη, είχε δει, σε διάστημα δυο μηνών, πάνω από τρεις φορές το ίδιο όνειρο με μικρές παραλλαγές. Πήγαινε για να ποτίσει τον χωράφι του και «..βλέπω το νερό στα αυλάκια ποτίσματος του χωραφιού να λιγοστεύει… Πάω στην αντλία δίπλα στο πηγάδι και διαπιστώνω ότι ο σωλήνας εισροής από το πηγάδι είχε μικρύνει, σαν να είχε στενέψει… Η αντλία δεν λειτουργούσε καλά… Νιώθω άσχημα γιατί δεν μπορώ να την φτιάξω μόνος μου και πρέπει να φωνάξω κάποιον…». Δυο βδομάδες αργότερα έκανε κάποιες καρδιολογικές έδειξαν στένεμα αορτής με κίνδυνο απόφραξης και χειρουργήθηκε επειγόντως. Το υποσυνείδητό του, με την δική του συμβολική γλώσσα, είχε καθρεπτίσει επακριβώς την κατάσταση της καρδιάς του.
Ο Αριστοτέλης και ο Ιπποκράτης είχαν αντιληφθεί αυτήν την λειτουργία των ονείρων και θεωρούσαν ότι κάποια όνειρα αντανακλούν την φυσιολογία του οργανισμού. Ο Γαληνός όμως από την Πέργαμο, ο μεγάλος Έλληνας φυσιολόγος, ανατόμος και ιατρός του 2 μ.Χ. αιώνα, είχε προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα και κατέγραφε με προσοχή όχι μόνο τα όνειρα των ασθενών του, αλλά και τα δικά του: συνέβαλλαν στις διαγνώσεις του, και μερικές φορές του παρείχαν σαφείς οδηγίες ως προς την πρέπουσα θεραπευτική αγωγή και την εκτέλεση χειρουργικών επεμβάσεων.
« .. Μερικοί άνθρωποι καταφρονούν τα όνειρα και τα προμηνύματα. Εγώ όμως γνωρίζω πως συχνά έχω χρησιμοποιήσει όνειρα για να καταλήξω σε μια διάγνωση. Σε δυο περιπτώσεις καθοδηγήθηκα ξεκάθαρα από όνειρα: κάποτε πραγματοποίησα τομή σε μια αρτηρία μεταξύ του αντίχειρα και του δείκτη του δεξιού χεριού ενός ασθενούς, και στην συνέχεια άφησε το αίμα να ρέει ελεύθερα μέχρι που σταμάτησε μόνο του, όπως μου είχε υποδειχθεί στο όνειρο… Έχω σώσει πολλούς ανθρώπους εφαρμόζοντας αυτά που μου έχουν υποδειχθεί σε όνειρα.» (1).
Το υποσυνείδητο γνωρίζει σαφώς την ανισορροπία ή την διαταραχή του οργανισμού πολύ πριν αυτή εκδηλωθεί ως ασθένεια με φυσικά συμπτώματα. Το όνειρο, ένα γράμμα του υποσυνείδητου προς το συνειδητό – σύμφωνα με τον ψυχίατρο Calvin Hall- μεταφέρει μέσα στο γράμμα το μήνυμα, που φυσικά είναι γραμμένο στην συμβολική γλώσσα.
Είναι προφανές ότι το μήνυμα δεν είναι εύκολα αντιληπτό από τον ονειρευόμενο, μια και πολύ σπάνια το ανθρώπινο σώμα απεικονίζεται κυριολεκτικά στον συμβολικό κόσμο. Μια αρρώστια μπορεί να φανεί σαν δυσλειτουργία ενός συστήματος, π.χ. μιας μηχανής ή σαν μπλοκάρισμα. Ο ψυχίατρος Strefon Kaplan Williams, διακεκριμένος αναλυτής ονείρων, συσχετίζει τα κτίρια και τα αυτοκίνητα σαν συμβολικές απεικονίσεις του ανθρώπινου σώματος.
Η κατάσταση π.χ. ενός κτιρίου μπορεί να συμβολίζει και την κατάσταση της φυσιολογίας του οργανισμού, χωρίς φυσικά να μπορούν να αποκλειστούν και άλλες προσεγγίσεις. (Βλ. Παράρτημα 1)
Η Θεραπεία της Ψυχής
Τα όνειρα είναι μια νευροφυσιολογική λειτουργία που αποτελεί και ένα βιολογικό παράδοξο.
Γιατί τα έμβρυα περνούν κατά 90 % την περίοδο της κύησης σε ονειρική κατάσταση; Γιατί τον πρώτο χρόνο της ζωής μας περνάμε το 78% του χρόνου μας ονειρευόμενοι; Γιατί όσο μεγαλώνουμε μειώνεται ο χρόνος που περνάμε σε ονειρική δραστηριότητα; Ποιος είναι τελικά ο λόγος που ο άνθρωπος πρέπει να βιώνει αυτές τις παράξενες ψυχικές εμπειρίες κατά την διάρκεια του ύπνου του;
Σ΄ αυτά το ερωτήματα έχουν δοθεί διαφορετικές απαντήσεις από διάφορους πολιτισμούς και ακόμα και σήμερα, που γνωρίζουμε αρκετά σχετικά με την φυσιολογία της ονειρικής δραστηριότητας και την φαινομενολογία των ονείρων, το τι συμβαίνει δηλαδή στον εγκέφαλο και το σώμα μας όταν ονειρευόμαστε, υπάρχουν πολλές απόψεις και διαφορετικές προσεγγίσεις, επιστημονικές και μη.
Πέρα από θρησκευτικές και εσωτερικές παραδόσεις σχετικά με το ονείρεμα, σχεδόν όλα τα ρεύματα ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων, από την κλασσική ψυχανάλυση του Φρόυντ έως την ψυχοθεραπεία Gestalt του Πέρλς και από την Συναλλακτικής Ανάλυσης του Μπέρν και Χάρις έως την Ψυχοσύνθεση του Ρότζερς και την υπνοθεραπεία του Έρικσον, δέχονται ότι τα όνειρα, εκτός του ότι είναι ένα πολύτιμο διαγνωστικό εργαλείο, ένα παράθυρο που επιτρέπει την θέα σε βαθύτερα στρώματα του ψυχισμού, επιτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες στον ανθρώπινο ψυχισμό. Έτσι, ανάμεσα στα άλλα,
• Τα ίδια τα όνειρα είναι μια εξισορροπιστική λειτουργία για τον ανθρώπινο ψυχισμό.
• Επεξεργάζονται – και πολλές φορές λύνουν- καταστάσεις και προβλήματα
• Υποδεικνύουν συναισθηματικά φορτία που υπάρχουν μέσα μας.
• Φέρνουν στην επιφάνεια κρυφούς πόθους, συγκρούσεις και υποβόσκουσες εντάσεις
• Καταδεικνύουν συγκεκριμένες τάσεις και συμπεριφορές
• Μας δίνουν την δυνατότητα να εμπειριωθούμε πλευρές του άγνωστου εαυτού μας
• Μας προετοιμάζουν για το άγνωστο
Τα όνειρα λοιπόν όχι μόνο αποκαλύπτουν πολλά για μας, μας προειδοποιούν, μας δίνουν έμπνευση και μας καθοδηγούν αλλά ή ύπαρξη τους αυτή καθαυτή είναι μια θεραπευτική λειτουργία του οργανισμού, μια « βαλβίδα ασφαλείας» σύμφωνα με μια έκφραση του Φρόυντ, για τον ανθρώπινο ψυχισμό.
Η ανάλυση ονείρων και γενικότερα η εργασία με τα όνειρα (Dream Work) αποτελεί επίσης και ένα θαυμάσιο θεραπευτικό εργαλείο. Χρησιμοποιώντας τεχνικές ανάλυσης και εργασίας, από διαφορετικές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως ο Διάλογος με τα Σύμβολα, η Ταύτιση με τα Σύμβολα ( Gestalt), η Εκδραμάτιση ( Δραματοθεραπεία), η Επανείσοδος στο Όνειρο, η Αλλαγή Σεναρίου (Υπνοθεραπεία), ο ψυχίατρος S. K. Williams κατευθύνει τον ονειρευόμενο σε καινούργιες ενοράσεις αυτογνωσίας, σε εναρμόνιση των αποσπασματικών πλευρών της προσωπικότητάς του, στην ολοκλήρωση αλλά και σε ξεπέρασμα παθολογικών καταστάσεων, ανισορροπιών και ψυχολογικών αγκυλώσεων.
Η περίπτωση της 37χρονης Ελένης Καρ., (Βλ. Παραρτ.1) είναι ένα παράδειγμα για το πώς ένα όνειρο μπορεί να χρησιμεύσει σαν θεραπευτικό υλικό, χρησιμοποιώντας τα ονειρικά σύμβολα ενός συγκεκριμένου ατόμου. Η Ελένη, έχοντας ένα καταθλιπτικό υπόβαθρο, αντιμετώπιζε προβλήματα στην σχέση με τον άντρα της αλλά και ένα πρόβλημα με τα παραπάνω κιλά της. Αν και είχε αποταθεί σε διάφορους διατροφολόγους που της έδωσαν συγκεκριμένα προγράμματα, δεν είχε ποτέ ολοκληρώσει κάποιο πρόγραμμα δίαιτας ή αλλαγής της διατροφικής της συμπεριφοράς. Μετά από λίγες μέρες, κατέφευγε στις παλιές της συνήθειες, στην υπερκατανάλωση γλυκισμάτων κ.α. Αν και ήταν φανερό για την Ελένη ότι κατέφευγε στο φαγητό και στα γλυκά για καθαρά συναισθηματικούς λόγους, δεν μπορούσε να κάνει τίποτα γι΄ αυτό.
Μια και ερχόταν τακτικά στο Ονειρικό Εργαστήρι, είχε μάθει να κατανοεί περισσότερο τα όνειρα της και τον εαυτό της. Αποφασίσαμε να δουλέψουμε το πρόβλημα της μειωμένης θέλησης και της παλινδρόμησης σε παλιές συμπεριφορές μέσα από σύμβολα του υποσυνειδήτου της, έτσι όπως εμφανίζονταν στα όνειρά της. Μέσα από την ανάλυση των ονείρων της, είχε σχετίσει ένα συγκεκριμένο στιγμιότυπο – σκουπίδια που έμπαιναν από την ανοιχτή κεντρική πόρτα του σπιτιού της-με τις κακές της διατροφικές της συνήθειες.
Η Ελένη μπήκε σε κατάσταση ύπνωσης, οδηγήθηκε σε μια Επανείσοδο στο Όνειρο (Dream Re-Entry). Νιώθοντας έντονα συναισθήματα απόγνωσης, έβλεπε τα σκουπίδια να μπαίνουν μέσα στο σπίτι της. Κάνοντας αυτό που είχαμε συμφωνήσει, την καθοδήγησα σε μια Αλλαγή Σεναρίου (Rewriting): Αφού έκλεισε την πόρτα, πήρε μια σκούπα και καθάρισε τον χώρο απ΄ τα σκουπίδια. Μετά την άνοιξε ξανά και βεβαιώθηκε ότι δεν υπήρχαν άλλα σκουπίδια. Σε κατάσταση βαθιάς ύπνωσης, η Ελένη σιγουρεύτηκε ότι μπορεί να ανοίγει την πόρτα μόνο όταν το θέλει εκείνη. Η όλη διαδικασία «αγκυρώθηκε» – μια εφαρμογή νευρογλωσσικού προγραμματισμού- με ένα σωματικό ερέθισμα, το τράβηγμα του λοβού του αριστερού της αυτιού.
Βγαίνοντας από την ύπνωση, η Ελένη ένιωθε ανακουφισμένη, χωρίς όμως να μπορεί να αναφέρει περισσότερες λεπτομέρειες για αυτό το συναίσθημα. Πήρε μαζί της μια κασέτα με την ηχογραφημένη συνεδρία την οποία άκουγε για επτά συνεχόμενες μέρες λίγο πριν κοιμηθεί. Επίσης της είχε δοθεί η προτροπή κάθε φορά που ήθελε να φάει ένα γλυκό ή να φάει σε ακατάστατες ώρες, να πιέζει τον λοβό του αριστερού της αυτιού.
Μέσα σε δέκα μέρες από την συνεδρία, η Ελένη είχε περιορίσει κατά πολύ την κατανάλωση γλυκών. Απλά δεν της έκανε όρεξη πλέον, όπως ανέφερε η ίδια. Ξαναπήγε στην διαιτολόγο της, πήρε ένα καινούργιο πρόγραμμα και αυτή την φορά μπόρεσε και το ολοκλήρωσε, χωρίς να πιεστεί καθόλου: έχασε 18 κιλά τους επόμενους τρεις μήνες.
Ονειρική Θεραπεία: Μια Παλιά Ιστορία
Η πορεία προς την θεραπεία είναι μια πορεία ενθύμησης και επανασύνδεσης προς την εγγενή κατάσταση ισορροπίας του οργανισμού. Σ΄ αυτήν την πορεία τα όνειρα μπορούν να γίνουν όχι μόνο σύμμαχοι και βοηθοί, αλλά και να σηματοδοτήσουν την ίδια την θεραπεία.
Η ονειρική θεραπεία δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι κατά τη διάρκεια της Εγκοιμήσεως σε κάποιον ιερό χώρο, ο ασθενής δεχόταν ένα αποκαλυπτικό όνειρο το οποίο του έδειχνε τον τρόπο θεραπείας που έπρεπε να ακολουθήσει. Μπορεί επίσης να συναντούσαν τον ίδιο τον θεό Ασκληπιό στο όνειρό τους. Μπορεί να εμφανιζόταν σαν χέρι, σαν φίδι, σαν σκύλος ή σαν πετεινός. Το ζητούμενο ήταν να έρθουν σε επαφή με το θείο μέσω της εγκοίμησης. Ο αρχαίος Έλληνας πού ήθελε να προκαλέσει ένα όνειρο πού θα του υπεδείκνυε την θεραπεία, προετοιμαζόταν για αρκετές ημέρες. Πήγαινε σε ένα από τα Ασκληπιεία, πού, κατά την ελληνιστική περίοδο ήταν πάνω από τριακόσια, με φημισμένα αυτά της Επιδαύρου, της Κω, της Περγάμου κ.α. Νήστευε το κρέας, το ψάρι και τα πουλερικά, ενώ απείχε από το σεξ. Τις δύο τελευταίες ημέρες έπινε μόνο νερό και τίποτα άλλο. Έπρεπε να κάνει μια θυσία με ένα ζώο, καθώς και να εκτελέσει διάφορα τελετουργικά. Ζητούσε από τον Ασκληπιό να του φανερωθεί και να τον θεραπεύσει. Το βράδυ, ξάπλωνε πάνω στο δέρμα του ζώου πού θυσίασε και κοιμόταν.
Οι ιερείς ήταν εκεί να τον βοηθήσουν να εκτελέσει τις τελετουργίες και να ερμηνεύσουν τα όνειρα πού είδε την συγκεκριμένη βραδιά. Σε κάποια όνειρα, εμφανιζόταν ο ίδιος ο Ασκληπιός και ακουμπούσε ή απλώς έδειχνε το πάσχον μέρος του αρρώστου. Ένα τέτοιο όνειρο σήμαινε και την θαυματουργή θεραπεία του ασθενή. Σε άλλα, εμφανιζόταν σαν φίδι ή σαν σκύλος και, ανάλογα, οι ιερείς σύστηναν κάποια θεραπεία. Μεγάλη σημασία είχαν επίσης τα τρόφιμα πού εμφανιζόταν στο όνειρο, αλλά και η παρουσία του νερού.
Μέσω του ονείρου λοιπόν, η ψυχή βιώνει την εμπειρία της θεραπείας από το χέρι ενός θεού. Μετά το όνειρο, η επαφή με το θείο δεν είναι ζήτημα πίστης ή δοξασίας, αλλά αυτούσια, βιωμένη εμπειρία. Ο Ασκληπιός και το φίδι του, ο Άγιος Ραφαήλ, ο ονειροφανής- όπως τον ονομάζει επίσημα η εκκλησία- άγιος, ο Άγιος Νικόλαος και τόσοι άλλοι, εμφανίζονται στα όνειρα είτε έχουν προσκληθεί μέσα από μια διαδικασία νηστείας και εγκοίμησης είτε απρόσκλητοι, για να σηματοδοτήσουν την σύνδεση με τις θεραπευτικές δυνάμεις. Η επίκληση από τον πάσχοντα για θεραπεία δεν είναι τίποτα άλλο από μια καταφυγή σε μια υπερ-ατομική αντίληψη, μια προσπάθεια να συνδεθούμε με το κοσμικό γίγνεσθαι και το Όλον. Κάποιες φορές, η σύνδεση αυτή οδηγεί σε ανεξήγητη αυτοίαση.
Στα 45 του χρόνια, ο ζωγράφος Θέμης Κελέκης αποσύρθηκε το 1977 ολομόναχος στην έρημη νησίδα Φιδονήσι απέναντι από την Νέα Ηρακλίτσα στην Καβάλα, για να πεθάνει. Είχε διαγνωσμένο μελάνωμα, μια πολύ επιθετική μορφή καρκίνου που είχε κάνει μετάσταση, χωρίς καμιά ελπίδα θεραπείας από τους γιατρούς. Ετοιμοθάνατος και με πόνους, περίμενε το μοιραίο ζώντας με ότι ψάρευε από την θάλασσα. Ένα βράδυ βλέπει στο όνειρό του ένα κοριτσάκι, που είχε συναντήσει παλιότερα παρανυφάκι σε ένα γάμο στην Πάτρα. Το κοριτσάκι του συστήνει να μπει μέσα στην θάλασσα μέχρι το λαιμό και να μείνει εκεί μέσα πέντε ώρες πίνοντας κάθε ένα τέταρτο μια γουλιά θαλασσινό νερό. Παρότι η συμβουλή ήταν εντελώς παράλογη και δύσκολη στην εφαρμογή της από έναν εξασθενημένο άνθρωπο μέσα στο καταχείμωνο, εκείνος την ακολούθησε. « Έπεφτε και χιονόνερο και είχα μουδιάσει ολόκληρος» λέει, « το σώμα μου είχε ασπρίσει, δεν το αισθανόμουν πια. Το νερό που έπινα μου έφερνε αναγούλα και προσπαθούσα να μην κάνω εμετό. Αλλά όταν πέρασε εκείνο το πεντάωρο και βγήκα από την θάλασσα, ένιωσα για πρώτη φορά μετά από πάρα πολύ καιρό να πεινάω σαν λύκος. Και μέρα με την ημέρα η υγεία μου άρχισε να βελτιώνεται με ταχύ ρυθμό..». Τόσο ταχύ που κατοπινές ιατρικές εξετάσεις δεν έδειξαν ίχνος κακοήθειας, αφήνοντας άναυδους τους γιατρούς. Σήμερα, 27 χρόνια μετά, ο κ. Κελέκης επισκέπτεται τακτικά το Φιδονήσι, για να ζωγραφίσει, να ηρεμήσει, να ψαρέψει, απολαμβάνοντας την ζωή που τόσο απροσδόκητα του χαρίστηκε.
Αναζητώντας την Ίαση
Ο ψυχοθεραπευτής Edward Tick, αναγνωρίζοντας την σημασία της αντιμετώπισης των ασθενειών σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πνευματικότητας και αναζήτησης του νοήματος της ζωής, οργανώνει κάθε χρόνο θεραπευτικά ταξίδια στην Ελλάδα και στα παράλια της Μ. Ασίας. Στην Επίδαυρο, την Κρήτη, την Κω και την Πέργαμο επισκέπτονται τις τοποθεσίες όπου στην αρχαιότητα υπήρχαν τα Ασκληπιεία. Στα ίδια μέρη όπου οι ασθενείς κατέφευγαν για να έρθουν σε επαφή στα όνειρά τους με το θεό θεραπευτή, τον Ασκληπιό. Αναζητώντας την θεραπεία, ο Tick μαζί με τους ασθενείς αναβιώνουν και εφαρμόζουν την Εγκοίμηση, την τελετουργική διαδικασία του να κοιμηθεί κάποιος σε ένα ιερό χώρο ώστε να δεχτεί ένα αποκαλυπτικό όνειρο για θεραπευτικούς σκοπούς. Όπως και οι αρχαίοι, περνούν μια διαδικασία εξαγνισμού με νηστεία, λουτρά και τελετουργικούς καθαρμούς. Χώροι και δωμάτια ξενοδοχείων μετατρέπονται σε άβατα όπου κάποια άτομα μένουν ξάγρυπνα όλο το βράδυ, λειτουργώντας σαν παραστάτες γι΄ αυτούς που υποβάλλονται σε εγκοίμηση. Σε κάποιους απ΄ αυτούς οι μετέπειτα ιατρικές εξετάσεις δείχνουν σημαντική ανάκαμψη του οργανισμού από την ασθένεια, ενώ έχουν καταγραφεί ακόμα και περιπτώσεις που φτάνουν στα όρια των θαυματουργών αυτοιάσεων. Ακόμα και αυτοί όμως που δεν βρίσκουν την θεραπεία, γυρίζουν πίσω αλλαγμένοι, με καινούργιες ενοράσεις για τον εαυτό τους και την ζωή τους. Ο Ασκληπιός, μεταμφιεσμένος σε αρχετυπικά και μη σύμβολα, συνεχίζει και σήμερα να έρχεται σ΄ αυτούς που τον αναζητούν με τον σωστό τρόπο.
Σε ένα μοναστήρι κοντά στην Λεβήνα της Κρήτης, ο ιερομόναχος πατήρ Χαρίτων, έχει την φήμη θεραπευτή και πολλοί προσφεύγουν σ΄ αυτόν. Όταν οι γονείς ενός εξάχρονου κοριτσιού που υπέφερε από κρίσεις επιληψίας κατέφυγαν σ΄ αυτόν, με την δική του καθοδήγηση ξάπλωσαν το κορίτσι κάτω από μια ελιά στην αυλή της μονής, όπου και κοιμήθηκε. Οι γονείς με τον ιερέα προσεύχονταν όλη νύχτα στην εικόνα του Αγίου Νικολάου. Το πρωί βρήκαν το κορίτσι όρθιο και χαμογελαστό. Τους είπε ότι είδε σε όνειρο πως την είχε πλησιάσει ένας γέροντας με μακριά γενειάδα, την είχε αγγίξει στο κεφάλι και της είχε πει: « Τώρα έχεις θεραπευτεί». Εκείνο το κορίτσι είναι σήμερα ενήλικη γυναίκα. Εδώ και είκοσι χρόνια δεν έχει υποστεί καμιά κρίση επιληψίας. Ο πατήρ Χαρίτων λέει ότι ο Θεός είναι ο υπέρτατος γιατρός και οι ασθενείς του θεραπεύονται από εκείνον. Απλά στον ύπνο τους μπορούν να Τον συναντήσουν πιο εύκολα.
Η ψυχίατρος Mavis Jackson, στο Dereham της Αγγλίας, φιλοξενεί ασθενείς με ψυχοσωματικά προβλήματα – και όχι μόνο- τα σαββατοκύριακα στην φάρμα της. Νηστεύουν, προσεύχονται και διαλογίζονται, σε μια προσπάθεια αφύπνισης των θεραπευτικών δυνάμεων του ίδιου τους του οργανισμού. Το βράδυ, η Jackson περνάει από το προσκέφαλο του κάθε ασθενή, τον βάζει σε ύπνωση και τον αφήνει να κοιμηθεί, χωρίς να τον επαναφέρει σε εγρήγορση. Τους δίνει υποβολές ότι στα όνειρά τους θα συναντήσουν την αρχετυπική μορφή θεραπείας με την οποία συνδέεται περισσότερο ο κάθε ασθενής. Κάποιοι βλέπουν τον Ιησού, άλλοι την Παναγία, άλλοι τον Αβαλοκιτεσβάρα Βούδα, ή ακόμα ένα φίδι, ένα αετό, ένα μυθικό ζώο ή έναν άγγελο. Οι ασθενείς εκπαιδεύονται να εφαρμόζουν κατ΄ οίκον τεχνικές υπνοθεραπείας και επώασης ονείρου (dream incubation) ώστε να συνεχίσουν να βρίσκονται σε επαφή στα όνειρά τους με τα σύμβολα της θεραπείας.
‘Όπως αναφέρει ο ψυχοθεραπευτής Edward Tick στο βιβλίο του The Practice of Dream Healing (στα ελληνικά « Η Θεραπεία της Ψυχής μέσα από τα Όνειρα, εκδ. Ενάλιος 2003) : « Ο Ασκληπιός, ο Άγιος Ραφαήλ, ο Άγιος Νικόλαος του πατέρα Χαρίτωνα δεν « αντιπροσωπεύουν» ή « συμβολίζουν» τις θεραπευτικές δυνάμεις, αλλά μάλλον « είναι» αυτές οι δυνάμεις..» Αυτές τις δυνάμεις που μπορούμε να συναντήσουμε στην ονειρική διάσταση.
Τα Όνειρα Λένε την Αλήθεια
Εφόσον βιώνουμε την πραγματική κατάσταση του εσωτερικού μας κόσμου, τα όνειρα λένε πάντα την αλήθεια για μας, πέρα από τις ψευδαισθήσεις που τρέφουμε συνήθως για τον εαυτό μας. Είναι η πιο αυθεντική, αλογόκριτη και αυθόρμητη έκφραση του ανθρώπινου ψυχισμού και εκεί μας δίνονται ευκαιρίες : να αντιμετωπίσουμε τις εκφράσεις του κατώτερου εαυτού μας, να νιώσουμε την απατηλότητα του συνειδητού εγώ, να έρθουμε σε επαφή με το θείο. Στα όνειρα θα φανεί μια ανισορροπία στο σώμα, την ψυχή και τον νου από τα πρώτα στάδια, πριν ακόμα εκδηλωθεί σαν ασθένεια σε ψυχολογικό ή φυσιολογικό επίπεδο. Τα όνειρα μπορούν να μας φέρουν σε επαφή με τις εγγενείς θεραπευτικές ενέργειες του οργανισμού, να μας υποδείξουν τρόπους να τις διεγείρουμε. Ακόμα περισσότερο, τα όνειρα μπορούν να μας θεραπεύσουν.
Η θεραπεία μέσω των ονείρων δεν είναι μόνο μια συγκεκριμένη κλινική πρακτική που λειτουργεί, αλλά και μια πορεία επανασύνδεσης. Μια πορεία ενθύμησης του θείου, της υπερ- ατομικής αντίληψης. Στην αρχαιοελληνική σκέψη, ίαση σημαίνει προσωπική ολοκλήρωση, που απαιτεί την αποκατάσταση των δυσλειτουργιών, στην ψυχή και το σώμα. Αυτό σημαίνει αποκατάσταση της σχέσης μας με την φύση, την κοινωνία και το θείο, την εύρεση μιας αίσθησης σκοπού και την εναρμόνιση της ύπαρξης μας με την εσωτερική και κοσμική τάξη.
[Αναφορές]
1. Γαληνός, Opera Omnia, αναφορά υπό Meier, 3
[Πηγές]
1. Edward Tick « Η Θεραπεία της Ψυχής μέσα από τα όνειρα» Ενάλιος 2003
2. Βασιλική Τζουράκη « Γιατρέ μου, γίνονται θαύματα;» Μύρτος 2003
3. Συλλογικό « Ο Μαγικός κόσμος των Ονείρων» Αρχέτυπο2003
4. James Hillman “ The Dream and the Underworld” Harper&Row 1979
5. Rosalind Powell “ Dream Therapy” Anness Pub. 2000
6. C.A. Meier “ Ancient Incubation and Modern Psychotherapy” Northwestern University Press, 1967
7. Strephon Kaplan Williams “ Dreamworking- A Comprehensive Guide to Working with Dreams” Journey Press 1991
ΠΗΓΗ
