Ο υπολογισμός των εισφορών των αυτοαπασχολούμενων και των ελεύθερων επαγγελματιών με τον Ν.4387/2016 και οι επιδράσεις στην φορολογία εισοδήματος.
Ο Νόμος, οι λεπτομέρειες , οι εισφορές εταίρων,διαχειριστών και μελών Δ.Σ, τα αδιευκρίνιστα σημεία, παραδείγματα και πίνακες.
Μέρος Δ : Αδιευκρίνιστα σημεία
Έχοντας φτάσει ήδη λίγες ημέρες πριν την εφαρμογή των διατάξεων του νέου ασφαλιστικού νόμου 4387/2016, τ’ αδιευκρίνιστα σημεία και τα ερωτηματικά ολοένα και πληθαίνουν. Καθώς δεν έχουν εκδοθεί ακόμα οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπ. Εργασίας δημιουργούνται μία σειρά από ζητήματα και απορίες που είναι δύσκολο να απαντηθούν. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής:
1. «Καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα, από την άσκηση δραστηριότητά τους κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος»: αποτελεί την βάση για τον υπολογισμό και τελικά την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών για κάθε τρέχον έτος. Τι θα γίνει όμως όταν ο ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος δεν έχει εφέτος την ίδια δουλειά σε σχέση με πέρυσι για τον οποιοδήποτε λόγο (έλλειψη πελατείας, πτώση αγοράς, ασθένειας κ.λ.π); Πως θα πληρωθούν αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές από εισοδήματα που δεν έχουν εισπραχθεί; Ποιες συνέπειες θα έχει ένας φορολογικός έλεγχος προηγούμενων ετών όπου θα προσδιοριστούν λογιστικές διαφορές με αποτέλεσμα την προσαύξηση των φορολογητέων κερδών των αντίστοιχων ετών; Θ’ αυξηθούν και οι καταβαλλόμενες ασφαλιστικές εισφορές για εκείνα τα έτη αναδρομικά;
2. Ποια εισοδήματα θα αποτελέσουν την βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για το 2017; Η ολοκλήρωση της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων των φυσικών προσώπων και των νομικών οντοτήτων ολοκληρώνεται το νωρίτερο στις 30/6/2017. Θα χρησιμοποιηθούν τα εισοδήματα του 2015 και θα γίνει τελική εκκαθάριση και συμψηφισμός; Τι θα γίνει όμως εάν συντρέχουν γεγονότα της παραπάνω περίπτωσης 1;
3. «Οιονεί εργοδότες»: Σύμφωνα με τον νέο ασφαλιστικό νόμο, οι πελάτες του αυτοαπασχολούμενου έχουν υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών σαν εργοδότες εφόσον ο αυτοαπασχολούμενος τιμολογεί μέχρι δύο πελάτες εντός του έτους. Πως είναι δυνατόν «δια νόμου» ο πελάτης να καθίσταται εργοδότης εκ του γεγονότος ότι ο αυτοαπασχολούμενος μέχρι εκείνη την στιγμή είχε μόνο δύο πελάτες και να καλείται να πληρώσει έτσι τα 2/3 των εισφορών του τελευταίου; Ο επόμενος πελάτης έτσι καθίσταται πιο «τυχερός» αφού θα είναι ο τρίτος κατά σειρά και δεν θα επιβαρυνθεί με ασφαλιστικές εισφορές του αυτοαπασχολούμενου; Πως θα επιδράσει αυτό στην οικονομική δραστηριότητα του αυτοαπασχολούμενου όταν για να κάνει την αρχή μέσα στο έτος θα πρέπει να επιβαρύνει τους δύο πρώτους πελάτες του, εάν το δεχθούν βέβαια, με εισφορές;
4. «Περιστασιακά απασχολούμενοι»: στην περίπτωση στ’ της παρ.3 του άρθρου 38 μεταξύ άλλων αναφέρεται «...Στο εισόδημα, από άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος, για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης, καταβάλλεται εισφορά, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 39 του παρόντος, αναλόγως εφαρμοζομένων, μη εφαρμοζομένης στην περίπτωση αυτή της παρ. 3 του άρθρου 39 του παρόντος. Υπόχρεος για την καταβολή της εργοδοτικής εισφοράς είναι οποιοδήποτε πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, για λογαριασμό του οποίου οι ασφαλισμένοι του παρόντος άρθρου παρέχουν τις υπηρεσίες τους περιοδικά έναντι παροχής...».
Εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί από το υπ. Εργασίας εάν με την φράση «άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος» εννοούνται και οι περιστασιακά απασχολούμενοι που αμείβονται με «τίτλο κτήσεως υπηρεσιών» που εκδίδεται από τις επιχειρήσεις.
5. «Εισόδημα βάσει του οποίου θα υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές»: Σύμφωνα με την παρ.7 του άρθρου 39... Υποχρέωση εισφοράς κατά τα οριζόμενα στο παρόν άρθρο... πέραν των προσώπων της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού και οι εξής:
α. Τα μέλη ή μέτοχοι Οργανισμών, Κοινοπραξιών ή κάθε μορφής Εταιρειών, πλην των Ανωνύμων και των Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών, των οποίων ο σκοπός συνιστά δραστηριότητα, για την οποία τα ασκούντα αυτή πρόσωπα υπάγονταν στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. (επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα)
β. Τα μέλη του Δ.Σ. των Α.Ε. με αντικείμενο επιχειρήσεως επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα σε όλη την Επικράτεια, εφόσον αυτά είναι μέτοχοι κατά ποσοστό 3% τουλάχιστον
γ. Οι μέτοχοι των Ανωνύμων Εταιρειών, των οποίων ο σκοπός είναι η μεταφορά προσώπων ή πραγμάτων επί κομίστρω με αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης, εφόσον είναι κάτοχοι ονομαστικών μετοχών
δ. Οι διαχειριστές Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας που ορίστηκαν με το καταστατικό ή με απόφαση των εταίρων
ε. Ο μοναδικός εταίρος Μονοπρόσωπης Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας
Για όλα τα παραπάνω πρόσωπα, που είναι αρκετές δεκάδες χιλιάδες, εικάζεται ότι οι εισφορές θα υπολογίζονται πάνω στα μερίσματα που θα δοθούν στους δικαιούχους των εταιρειών αυτών (συνέντευξη του Διοικητή του ΟΑΕΕ).
6. Μέλη Δ.Σ με μη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο ή συμμετοχή μικρότερη του 3%. Σύμφωνα με την περ.δ της παρ.3 του άρθρου 38 καταβάλλεται ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ποσοστού 20% επιμεριζόμενη κατά ποσοστό 6,67% για τον εργαζόμενο και 13,33% για τον εργοδότη για τις ακόλουθες, ιδίως, κατηγορίες ασφαλισμένων, διατηρούμενης σε ισχύ του τεκμηρίου της ρύθμισης του άρθρου 2 παρ. 1 του α.ν. 1846/1951... Τα πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α. Ε. και λαμβάνουν αμοιβή, των ανωτέρω ποσοστών υπολογιζομένων επί της αμοιβής κατ΄ αποκοπή.
Ο ασφαλιστικός νόμος υποχρεώνει σε ασφάλιση τα μέλη του Δ.Σ που λαμβάνουν αμοιβή η οποία εκπίπτει ως έξοδο. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση όπου οι αμοιβές δίνονται από τα κέρδη της εταιρείας και φορολογούνται σαν μέρισμα;
7. Μέλη Δ.Σ με συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο μεγαλύτερη του 3%. Σε αυτήν την περίπτωση πως θα υπολογιστούν οι εισφορές; Σύμφωνα με τον διοικητή του ΟΑΕΕ βάσει του ποσοστού συμμετοχής στο κεφάλαιο και συνεπώς στα διανεμόμενα κέρδη. Σε περίπτωση μη διανομής κερδών θα καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές βάσει του ελάχιστου ορίου που προβλέπει ο νόμος.
Οι παραπάνω αναφορές-παραδοχές συνάγονται από προσωπική ερμηνεία του Ν.4387/2016 καθώς δεν έχει εκδοθεί ακόμα ερμηνευτική εγκύκλιος από τo υπ. Εργασίας.
nextdeal
Παναγιώτης Ευθ. Παπανικολάου
Οικονομολόγος, λογιστής-φοροτεχνικός
Κηφισίας 46 Αθήνα – 210.3302577
logistis@yahoo.com
Ο Νόμος, οι λεπτομέρειες , οι εισφορές εταίρων,διαχειριστών και μελών Δ.Σ, τα αδιευκρίνιστα σημεία, παραδείγματα και πίνακες.
Μέρος Δ : Αδιευκρίνιστα σημεία
Έχοντας φτάσει ήδη λίγες ημέρες πριν την εφαρμογή των διατάξεων του νέου ασφαλιστικού νόμου 4387/2016, τ’ αδιευκρίνιστα σημεία και τα ερωτηματικά ολοένα και πληθαίνουν. Καθώς δεν έχουν εκδοθεί ακόμα οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπ. Εργασίας δημιουργούνται μία σειρά από ζητήματα και απορίες που είναι δύσκολο να απαντηθούν. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής:
1. «Καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα, από την άσκηση δραστηριότητά τους κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος»: αποτελεί την βάση για τον υπολογισμό και τελικά την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών για κάθε τρέχον έτος. Τι θα γίνει όμως όταν ο ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος δεν έχει εφέτος την ίδια δουλειά σε σχέση με πέρυσι για τον οποιοδήποτε λόγο (έλλειψη πελατείας, πτώση αγοράς, ασθένειας κ.λ.π); Πως θα πληρωθούν αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές από εισοδήματα που δεν έχουν εισπραχθεί; Ποιες συνέπειες θα έχει ένας φορολογικός έλεγχος προηγούμενων ετών όπου θα προσδιοριστούν λογιστικές διαφορές με αποτέλεσμα την προσαύξηση των φορολογητέων κερδών των αντίστοιχων ετών; Θ’ αυξηθούν και οι καταβαλλόμενες ασφαλιστικές εισφορές για εκείνα τα έτη αναδρομικά;
2. Ποια εισοδήματα θα αποτελέσουν την βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για το 2017; Η ολοκλήρωση της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων των φυσικών προσώπων και των νομικών οντοτήτων ολοκληρώνεται το νωρίτερο στις 30/6/2017. Θα χρησιμοποιηθούν τα εισοδήματα του 2015 και θα γίνει τελική εκκαθάριση και συμψηφισμός; Τι θα γίνει όμως εάν συντρέχουν γεγονότα της παραπάνω περίπτωσης 1;
3. «Οιονεί εργοδότες»: Σύμφωνα με τον νέο ασφαλιστικό νόμο, οι πελάτες του αυτοαπασχολούμενου έχουν υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών σαν εργοδότες εφόσον ο αυτοαπασχολούμενος τιμολογεί μέχρι δύο πελάτες εντός του έτους. Πως είναι δυνατόν «δια νόμου» ο πελάτης να καθίσταται εργοδότης εκ του γεγονότος ότι ο αυτοαπασχολούμενος μέχρι εκείνη την στιγμή είχε μόνο δύο πελάτες και να καλείται να πληρώσει έτσι τα 2/3 των εισφορών του τελευταίου; Ο επόμενος πελάτης έτσι καθίσταται πιο «τυχερός» αφού θα είναι ο τρίτος κατά σειρά και δεν θα επιβαρυνθεί με ασφαλιστικές εισφορές του αυτοαπασχολούμενου; Πως θα επιδράσει αυτό στην οικονομική δραστηριότητα του αυτοαπασχολούμενου όταν για να κάνει την αρχή μέσα στο έτος θα πρέπει να επιβαρύνει τους δύο πρώτους πελάτες του, εάν το δεχθούν βέβαια, με εισφορές;
4. «Περιστασιακά απασχολούμενοι»: στην περίπτωση στ’ της παρ.3 του άρθρου 38 μεταξύ άλλων αναφέρεται «...Στο εισόδημα, από άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος, για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης, καταβάλλεται εισφορά, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 39 του παρόντος, αναλόγως εφαρμοζομένων, μη εφαρμοζομένης στην περίπτωση αυτή της παρ. 3 του άρθρου 39 του παρόντος. Υπόχρεος για την καταβολή της εργοδοτικής εισφοράς είναι οποιοδήποτε πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, για λογαριασμό του οποίου οι ασφαλισμένοι του παρόντος άρθρου παρέχουν τις υπηρεσίες τους περιοδικά έναντι παροχής...».
Εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί από το υπ. Εργασίας εάν με την φράση «άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος» εννοούνται και οι περιστασιακά απασχολούμενοι που αμείβονται με «τίτλο κτήσεως υπηρεσιών» που εκδίδεται από τις επιχειρήσεις.
5. «Εισόδημα βάσει του οποίου θα υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές»: Σύμφωνα με την παρ.7 του άρθρου 39... Υποχρέωση εισφοράς κατά τα οριζόμενα στο παρόν άρθρο... πέραν των προσώπων της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού και οι εξής:
α. Τα μέλη ή μέτοχοι Οργανισμών, Κοινοπραξιών ή κάθε μορφής Εταιρειών, πλην των Ανωνύμων και των Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών, των οποίων ο σκοπός συνιστά δραστηριότητα, για την οποία τα ασκούντα αυτή πρόσωπα υπάγονταν στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. (επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα)
β. Τα μέλη του Δ.Σ. των Α.Ε. με αντικείμενο επιχειρήσεως επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα σε όλη την Επικράτεια, εφόσον αυτά είναι μέτοχοι κατά ποσοστό 3% τουλάχιστον
γ. Οι μέτοχοι των Ανωνύμων Εταιρειών, των οποίων ο σκοπός είναι η μεταφορά προσώπων ή πραγμάτων επί κομίστρω με αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης, εφόσον είναι κάτοχοι ονομαστικών μετοχών
δ. Οι διαχειριστές Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας που ορίστηκαν με το καταστατικό ή με απόφαση των εταίρων
ε. Ο μοναδικός εταίρος Μονοπρόσωπης Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας
Για όλα τα παραπάνω πρόσωπα, που είναι αρκετές δεκάδες χιλιάδες, εικάζεται ότι οι εισφορές θα υπολογίζονται πάνω στα μερίσματα που θα δοθούν στους δικαιούχους των εταιρειών αυτών (συνέντευξη του Διοικητή του ΟΑΕΕ).
6. Μέλη Δ.Σ με μη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο ή συμμετοχή μικρότερη του 3%. Σύμφωνα με την περ.δ της παρ.3 του άρθρου 38 καταβάλλεται ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ποσοστού 20% επιμεριζόμενη κατά ποσοστό 6,67% για τον εργαζόμενο και 13,33% για τον εργοδότη για τις ακόλουθες, ιδίως, κατηγορίες ασφαλισμένων, διατηρούμενης σε ισχύ του τεκμηρίου της ρύθμισης του άρθρου 2 παρ. 1 του α.ν. 1846/1951... Τα πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α. Ε. και λαμβάνουν αμοιβή, των ανωτέρω ποσοστών υπολογιζομένων επί της αμοιβής κατ΄ αποκοπή.
Ο ασφαλιστικός νόμος υποχρεώνει σε ασφάλιση τα μέλη του Δ.Σ που λαμβάνουν αμοιβή η οποία εκπίπτει ως έξοδο. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση όπου οι αμοιβές δίνονται από τα κέρδη της εταιρείας και φορολογούνται σαν μέρισμα;
7. Μέλη Δ.Σ με συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο μεγαλύτερη του 3%. Σε αυτήν την περίπτωση πως θα υπολογιστούν οι εισφορές; Σύμφωνα με τον διοικητή του ΟΑΕΕ βάσει του ποσοστού συμμετοχής στο κεφάλαιο και συνεπώς στα διανεμόμενα κέρδη. Σε περίπτωση μη διανομής κερδών θα καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές βάσει του ελάχιστου ορίου που προβλέπει ο νόμος.
Οι παραπάνω αναφορές-παραδοχές συνάγονται από προσωπική ερμηνεία του Ν.4387/2016 καθώς δεν έχει εκδοθεί ακόμα ερμηνευτική εγκύκλιος από τo υπ. Εργασίας.
nextdeal
Παναγιώτης Ευθ. Παπανικολάου
Οικονομολόγος, λογιστής-φοροτεχνικός
Κηφισίας 46 Αθήνα – 210.3302577
logistis@yahoo.com