... Τα κύματα έκαιγαν στην γυαλιστερή αμμουδιά, αφρίζοντας στο συνεχές βουητό τους. Πέρα, μακριά γλαροπούλια πετούσαν κρώζοντας. Ο ήλιος έδυε στα δυτικά πίσω του, προς το Ασκληπιείο. Λίγοι συμπολίτες κάθονταν και ρέμβαζαν στις σκόρπιες πέτρες που ήσαν πεταμένες, θα ‘λεγε κανείς, στην αμμουδιά, εδώ κι εκεί. Και εκείνος ο Φιλίνος να τρέχει με τα γυμνά του πόδια στην άκρη της θάλασσας, γευόμενος την αρμύρα της και πλάθοντας όνειρα για την επομένη ημέρα. Αύριο θα ταξίδευε για να πάει στην Ήλιδα, για τον μήνα της προετοιμασίας πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της 128ης Ολυμπιάδας (268 π.Χ.). Θα έτρεχε στο Στάδιο Παίδων, αφού η ηλικία του δεν του επέτρεπε να τρέξει με τους άνδρες.
Η πόλη και το νησί του τα τελευταία 70 χρόνια είχε ακμάσει πολύ. Το φυσικό της λιμάνι, η Ιατρική Σχολή, το περίφημο Ασκληπιείο, η περιφημότερη Ιατρική Σχολή της αρχαιότητας που προσείλκυε τους καλύτερους ιατρούς του τότε κόσμου, και οι χιλιάδες προσκυνητές και ασθενείς που την επισκέπτονταν, η άλλη αξιόλογη ρητορική σχολή που ίδρυσε ο ρήτορας Αριστείδης, το εμπόριο κρασιού και μετάξης, προσέθεταν αίγλη, οικονομική ευημερία και πλούτο στο νησί. Κάθε χρόνο προσετίθεντο και άλλα σπουδαία οικοδομήματα που την έκαναν ακόμα πιο όμορφη και πιο θελκτική.
Αγορά, πρυτανείο, γυμνάσιο, θέατρο, θέρμες, ωδείο, βωμοί, ιερά, ναοί, τεμένη, περικαλλή οικοδομήματα δημοσίου ενδιαφέροντος... Πανέμορφα σπίτια συνταγμένα σε ένα φυσικό, καλά προστατευμένο λιμάνι που οι ναυτικοί αγαπούσαν για τη ζωή και τη ζεστασιά που ανέδυε...
Και οι μεγάλοι Αγώνες, πανελλήνιας σημασίας, τα Μεγάλα Ασκληπιεία, που γίνονταν όπως και οι Ολυμπιακοί κάθε τέσσερα χρόνια, και για τα οποία επίσης, όπως στην Ολυμπία, εκηρύσσετο ιερά εκεχειρία... (Οι Αγώνες γίνονταν το δεύτερο έτος ανάμεσα σε δυο Ολυμπιάδες).
Την προηγούμενη χρονιά, στο στάδιο της πόλης, οι χιλιάδες των θεατών είδαν τον Φιλίνο, το νεαρό αμούστακο παιδί από την Κω, να κερδίζει με ευκολία άνδρες αθλητές πολύ μεγαλύτερους του... Για τους συνομήλικούς του, ήδη ο Φιλίνος ήταν ένας μύθος. Δεν του άρεσε να τρέχει στο γυμνάσιο, στο στάδιο, όπου πήγαιναν όλοι οι άλλοι δρομείς. Αυτός εκεί δίπλα στην αμμουδιά... Ώρες πολλές, μέχρι που τα πόδια πονούσαν, φούσκωναν από το νερό και την αλμύρα, οπότε αποκαμωμένος γυρνούσε σπίτι του.
Οι γυμναστές είχαν σηκώσει τα χέρια μαζί του... Όμως δεν μπορούσαν να πουν κάτι γι' αυτόν το φυσικό Δρομέα, που η δύναμη και η ταχύτητά του τους άφησε κατάπληκτους. Σ' ένα μόνο πράγμα συμφωνούσαν. Ο Φιλίνος μπορούσε να νικήσει του χρόνου στην Ολυμπία και να γίνει ο πρώτος Δρομέας από το νησί τους που έπαιρνε τον κότινο να τον φέρει στην Κω...
... Το καράβι σάλπαρε από το λιμάνι της Κω. Ο Φιλίνος κοίταξε στα γνώριμα ακρογιάλια. Ήξερε κάθε πετραδάκι. Κάθε μέτρο αυτής της μεγάλης παραλίας που την είχε τρέξει τόσες φορές, τσαλαβουτώντας μέσα στα κύματα, τρομάζοντας τα πουλιά, προκαλώντας την περιέργεια -και την ειρωνεία πολλές φορές- των ψαράδων και των περαστικών.
... Έφθασαν στην Ήλιδα, στην καθορισμένη ημερομηνία. Οι Ελλανοδίκες κατέγραψαν τις συμμετοχές. Ο Φιλίνος προσπάθησε να τους πείσει να τον αφήσουν να τρέξει στο στάδιο των ανδρών. Η αυστηρότητα όμως των νόμων της Ολυμπίας, δεν θα του επέτρεπε να τρέξει στην κατηγορία των Ανδρών. Προετοιμάστηκε μαζί με τ' άλλα παιδιά - εφήβους (αγένειους άνδρες) για να τρέξουν στους προκριματικούς. Προκρίθηκε με άνεση για τον τελικό. Έτρεξε σαν άνεμος. Οι θεατές έμειναν ενθουσιασμένοι μ' αυτόν τον έφηβο από την Κω, με τα δυνατά καλοσχηματισμενα πόδια που ξεχώριζαν από όλους τους άλλους συνομήλικους...
Η ώρα του τελικού είχε φθάσει. Αρκετοί συμπατριώτες από την Κω που είχαν συνταξιδέψει, είχαν σφίξει τις καρδιές τους που κτυπούσαν τρελά... Τα δευτερόλεπτα φαίνονταν αιώνες... Οι έφηβοι δρομείς παρατάχθηκαν στην αφετηρία... Εκεί που είχαν στηθεί πριν απ' αυτούς τόσοι και τόσοι γίγαντες των δρόμων... Υπήρχαν παιδιά από τη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, την Αθήνα, την Ηλεία, την Κρήτη αλλά και παιδιά Ελλήνων της ήδη νέας πρωτεύουσας του διασκορπισμένου πλέον Ελληνισμού, της Αλεξάνδρειας, αλλά και από την Αντιόχεια, τη Σελεύκεια, την Πέργαμο και τις άλλες Ελληνιστικές πόλεις που άκμαζαν ήδη στους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου και στις επικράτειες που εκείνοι όριζαν.
Ήδη οι πρώτοι Ολυμπιονίκες από τις πόλεις της Μ. Ασίας (Μαγνησία) και της Αιγύπτου (Αλεξάνδρεια) είχαν αναδειχθεί σε προηγούμενες Ολυμπιάδες. Κάτι βέβαια που θα επαναλαμβανόταν δεκάδες φορές στο μέλλον. Ένα μέλλον που σίγουρα ο Φιλίνος και οι άλλοι συναγωνιστές δρομείς της 128ης Ολυμπιάδας δεν γνώριζαν. Γι’ αυτούς το μέλλον ήταν αυτά τα 192,28 μέτρα του σταδίου της Ολυμπίας που θα διάνυαν σε λίγες στιγμές, με λίγες ανάσες, φροντίζοντας το όνομά τους να χαραχθεί στην Ιστορία...
Το αμούστακο νεαρό αγόρι από την Κω, έσφιξε τις γροθιές του... Στο μυαλό του, νοερά για λίγο, πέρασαν οι εικόνες της θάλασσας και της αμμουδιάς του νησιού του... Το πέταγμα των γλάρων, το άφρισμα των κυμάτων, καθώς έσκαγαν πάνω στα γερά του πόδια...
Δεν μπορούσε να χάσει, και το ήξερε. Η αναμονή όμως είχε τελειώσει... με το «Άπιτε» του Αφέτη, σαράντα πόδια κινήθηκαν μπροστά. Ήταν όμως τα δικά του, που από το πρώτο βήμα σχεδόν ξεχώρισαν.
Η ταχύτητα που διάνυσε την απόσταση ήταν ασύλληπτη.
Τερματίζοντας - ξυπνώντας από ένα όνειρο, συνειδητοποίησε τη νίκη του. Τη μεγάλη του νίκη. Την πρώτη, Δρομέα της Κω. Οι φίλοι και συμπατριώτες όρμησαν μέσα στο στάδιο. Οι άνθρωποι που επιτηρούσαν τον αγωνιστικό χώρο κατάλαβαν τη συγκίνηση των νησιωτών που πρώτη φορά έβλεπαν ένα δικό τους παιδί να τρέχει και να νικά σε μια Ολυμπιάδα. Τους άφησαν. Σ' ένα εκπληκτικό ξέσπασμα χαράς, όλοι έγιναν ένα κουβάρι...
Στον τελικό των Ανδρών κέρδισε ο Μακεδόνας Σέλευκος. Οι θεατές θα ορκίζονταν την ίδια ημέρα ότι αν έτρεχε δίπλα του ο μικρός έφηβος από την Κω, σίγουρα θα έχανε, αφού συνέκριναν τους δύο αγώνες και την ταχύτητα του καθενός...
Ο Φιλίνος χαμογέλασε. Ήξερε πια ότι την επόμενη φορά, άνδρας πια, δεν θα υπήρχε περίπτωση να χάσει. Στο καράβι της επιστροφής, η χαρά και το ξεφάντωμα ήταν κάτι το μοναδικό. Φθάνοντας στην Κω και βγαίνοντας στο λιμάνι, η πόλη τους υποδέχτηκε με τις πιο δυνατές και καλύτερες τιμές. Χιλιάδες συμπατριωτών του τον περιέφεραν σε όλα τα σημεία της. Άνθρωποι γελούσαν και έκλαιγαν μαζί... Κάνοντας τον γύρο της πόλης, ο Φιλίνος ζήτησε να σταματήσουν. Γύρεψε μια χάρη. Να πάνε όλοι μαζί στην αγαπημένη του παραλία, δίπλα στο λιμάνι... Στο κάστρο... Φόρεσε το πρώτο του στεφάνι από την αγριελιά της Ολυμπίας, τις κόκκινες ταινίες στο μπράτσο και το γόνατο... Άρχισε να τρέχει στην παραλία. Ο κόσμος τον ζητωκραύγαζε. Οι ψαράδες που τον κορόιδευαν τα προηγούμενα χρόνια, ήλθαν κοντά του, τον φίλησαν, του ζήτησαν συγγνώμη. Ο Φιλίνος έκλαψε. Στην άλλη Ολυμπιάδα, τους είπε, πάλι εδώ...
... Τα χρόνια πέρασαν. Ο Φιλίνος συνέχισε την ίδια προπόνηση στα ίδια χώματα, στην ίδια παραλία. Οι ψαράδες και οι περαστικοί του έδιναν κουράγιο, τον συνέχαιραν και τον φίλευαν νερό και ψωμί...
Λίγο πριν την επόμενη Ολυμπιάδα, πήγε στο Ασκληπιείο. Ήπιε νερό από την Βουρίννεια κρήνη, που η παράδοση λέει ότι ο Ιπποκράτης είχε αποκαλύψει την ιαματική της δράση... Εκεί πλύθηκε στις διαδοχικές κρήνες (υπέστη δηλαδή τον καθαρμό) και υποσχέθηκε στους Ασκληπιάδες γιατρούς ότι τα στεφάνια που θα κέρδιζε στην επόμενη Ολυμπιάδα, θα τα αφιέρωνε στο ιερό του Ασκληπιού, που ευρίσκετο στο ψηλότερο σημείο του Ασκληπιείου... Για να περάσει στην Ιστορία του θαυμάσιου Μνημείου... Να τα βλέπουν οι αιώνιοι επισκέπτες του Ασκληπιείου και να θυμούνται...
... Ο Φιλίνος κέρδισε με ευκολία και το Στάδιο και τον Δίαυλο δρόμο την επόμενη 129η Ολυμπιάδα. Τα δυο του στεφάνια, όταν γύρισε στο νησί, εκπληρώνοντας το τάμα του, τα απέθεσε στα χέρια του ιερομνήμονα του Ασκληπιείου. Ο λαός του νησιού του που τον είχε ακολουθήσει σε πομπή, ξέσπασε σε ζητωκραυγές, και οι γιορτές κράτησαν αρκετές ημέρες... Μετά το τέλος των τιμών και των πανηγυρισμών, ο Φιλίνος πήγε στην αγαπημένη του αμμουδιά. Εκεί που άρχιζε το καθημερινό πρόγραμμά του, χειμώνα - καλοκαίρι. Κοίταξε τη θάλασσα. Ξάπλωσε... Στο νου του ήλθαν οι στιγμές των τριών θριάμβων. Σκέφθηκε: “Πρέπει να ξαναδοκιμάσω... Και το -ή τα- στεφάνια που θα κερδίσω, να τα φέρω εδώ, και να τα αφιερώσω στη θάλασσα, την αγάπη μου...
... Έτσι κι έγινε. Στην επόμενη Ολυμπιάδα, ο Φιλίνος από την Κω κέρδισε πάλι το Στάδιο και τον Δίαυλο. Κάνοντας πέντε τα στεφάνια, και περνώντας στο πάνθεον των ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΡΟΜΕΩΝ της Ολυμπίας.
Τα δύο τελευταία στεφάνια τα πήγε στην αμμουδιά που έτρεχε από μικρός. Εκεί, στην άκρη της θάλασσας, άνοιξε μόνος του μια μεγάλη τρύπα. Τα έβαλε μέσα. Από πάνω τοποθέτησε μια μεγάλη πέτρα, με τη βοήθεια του κόσμου και των φίλων του, πλέον, ψαράδων.
Αν θα πάει κάποιος σήμερα στην Κω, εκεί δίπλα στο λιμάνι, έξω από το κάστρο, δεξιά από την λεωφόρο των Φοινίκων και πλάι στην αμμουδιά, θα δει την τεράστια πέτρα... Κάτω της, ακόμα υπάρχουν τα δύο κλωνάρια της αγριελιάς που άφησε κλαίγοντας ο Φιλίνος.
... Στο Ασκληπιείο, τα δύο στεφάνια του Φιλίνου υπήρχαν μέχρι το 544 μ.Χ., οπότε χάθηκαν μαζί με το Ιερό και τα γύρω κτίσματα στον μεγάλο σεισμό. Αργότερα, στους σεισμούς και την εγκατάλειψη, προστέθηκαν και οι προσχώσεις χειμάρρων και ρυακιών που κατάχωσαν τις Αρχαίες «πέτρες» και τα μάρμαρα.
Κάπου κοντά όμως, στο ανώτερο επίπεδο (βαθμίδα -ανδηρό) του ιερού του Ασκληπιού, κάτω από δύο μεγάλα μάρμαρα σπασμένα, δυο κλωνάρια ξερά είναι για πάντα εκεί...
Χιλιάδες χρόνια τώρα, εκατομμύρια επισκέπτες περνούν δίπλα τους, τα πόδια τους σχεδόν τα ακουμπούν, χωρίς να ξέρουν, να γνωρίζουν την όμορφη ιστορία αυτού του καταπληκτικού ΔΡΟΜΕΑ, του Φιλίνου από την Κω... Όμως, αυτά θα υπάρχουν εκεί, όπως και εκείνα της αμμουδιάς, κάτω από τη Μεγάλη πέτρα, για να θυμίζουν ότι το όμορφο νησί των Δωδεκανήσων, η Κως του Ιπποκράτη του γιατρού και του ρήτορα Αριστείδη, η Κως που ύμνησαν οι ποιητές Φιλιτάς και Θεόκριτος, και αποθανάτισε ο Ηρώνδας ο μιμαμβογράφος, έβγαλε κι αυτή έναν από τους καλύτερους και σπουδαιότερους γνήσιους και ατόφιους φυσικούς Δρομείς - Ολυμπιονίκες της Ολυμπίας.
Ο Φιλίνος, δίκαια με τους πέντε κότινους που κέρδισε πανάξια, μπήκε στον κύκλο των μεγάλων δρομέων, και οι νίκες του τον κατέταξαν στους κορυφαίους όλων των εποχών των ΔΡΟΜΕΩΝ που πέρασαν απ' την Ολυμπία και γενικά από την Ελλάδα, στην Αρχαία εποχή...
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΜΙΟΣ
